56 years of concerts, club nights and culture

What's on
My Paradiso
  • What's on

  • News

  • My tickets

  • Visit

  • About us

  • Membership

  • Archive

  • Webshop

  • Support us

  • Working at Paradiso

  • Contact & Partners

Bassline logo

Bassline

Club Paradiso

Club Paradiso

Indiestad logo

Indiestad

Logo lilacbackground 1200px

Kosmos

Sugar mountain logo

Sugar Mountain

Jazzlogo

Super-Sonic Jazz

Lodo tttt

Ticket to the Tropics

Paradiso TikTok
Bekijk in het Nederlands
Spinoza pixel

Spinoza en het verlichtingsideaal in digitale tijden

Spinoza en het verlichtingsideaal in digitale tijden

Sunday 24 November 2019

Sunday 24 November 2019

In Paradiso - Main Hall

Doors: 11:30, Doors close: 16:30, Main programme: 12:00

Studenten: €10,50 (incl. servicekosten)
  • Program is seated only

Met: Daan Rovers, Marleen Stikker, Egbert Dommering en Ingmar Vroomen

Zo’n twintig jaar geleden bestond groot optimisme over de grenzeloze mogelijkheden van het internet: eindelijk zou kennis ter beschikking komen van iedereen. Niet langer zouden elites de toegang tot informatie kunnen controleren en manipuleren. Nu lijkt deze utopie in zijn tegendeel te verkeren: niet alleen kan ons hele bestaan gevolgd worden door de grote tech bedrijven in Silicon Valley, ook ondermijnen politici onze rechtsorde en vrijheid door middel van ‘fake news’ en het sturen van onze emoties. 

Al eerder werd de samenleving geconfronteerd met de mogelijkheden en gevaren van nieuwe massamedia: goedkope boeken en het pamflet of vlugschrift in de 17e eeuw. Zo was de moord op de gebroeders De Witt het gevolg van een zorgvuldig georkestreerde ‘mediacampagne’. Dit jaar is het 350 geleden dat Spinoza’s vriend Adriaan Koerbagh de dood vond door dwangarbeid. Door het stadsbestuur werd hij veroordeeld omdat hij met de publicatie van 'Een licht schijnende in duistere plaatsen' de vrijheid van meningsuiting had opgeëist. Hij vond dat alle burgers de middelen moesten hebben om zelf te oordelen en publiceerde woordenboeken om de wetenschap niet langer het privilege te laten zijn van de Latijn lezende elite. Dit streven naar volksverlichting werd al eerder ingezet met de wiskundige Simon Stevin en de jurist Hugo de Groot.

Hoewel Spinoza in het Theologisch-Politiek Traktaat het belang van de vrijheid van meningsuiting en uitwisseling van gedachten hartstochtelijk verdedigde, is hij minder optimistisch dan zijn vrienden over de mogelijkheden van democratisering van de samenleving door de simpele verspreiding van kennis. Tijdens deze Spinozadag 2019 vragen we ons af in hoeverre het debat dat Spinoza met zijn vrienden over de mogelijkheden en gevaren van volksverlichting voerde in deze digitale tijden weer relevant is.

De middag zal worden ingeleid door Daan Roovers (1970), Denker des Vaderlands en docent aan de Universiteit van Amsterdam. Zij studeerde geneeskunde en filosofie in Nijmegen. Van 2001 tot 2015 was zij hoofdredacteur van Filosofie Magazine. Als Denker des Vaderlands wil ze zich vooral inzetten voor ‘Publiek denken; het hardop, gezamenlijk en interactief denken’. In 2019 publiceerde zij met Marc van Dijk ‘Wij zijn de politiek’.

Marleen Stikker (1962) is directeur van Waag, technologie & society, een onderzoeksinstituut voor creatieve technologie en sociale innovatie, dat ze in 1994 heeft opgericht. Tevens is zij lid van ‘de Europese & Horizon 2020 commissie’ die als doel heeft het Europese beleid op het gebied van onderzoek en innovatie beter af te stemmen op de economische en sociale ambities van de Europese Unie. Ze is van mening dat de samenleving open technologieën nodig heeft om maatschappelijke uitdagingen aan te gaan. ‘If You Can't Open It, You Don't Own It’ (uit: The Maker’s Bill of Rights) is dan ook haar credo.

Prof. mr. Egbert Dommering (1943), emeritus hoogleraar informatierecht aan de Universiteit van Amsterdam. Hij publiceerde onder meer 'Het verschil van mening, geschiedenis van een verkeerd begrepen idee' (2016), dat handelt over de vrijheid van denken/spreken en het ontstaan van de Europese democratie in relatie tot de huidige digitale tijd waarin de voor iedereen door internet beschikbare kennis onder zijn eigen toegankelijkheid lijkt te bezwijken. In 2019 verscheen van hem De Europese informatierechtsorde dat onder meer de impact op de juridische wereld in het ‘social media tijdperk’ als thema heeft.

Ingmar Vroomen (1978), is historicus en promoveerde aan de Erasmus Universiteit op pamfletten in de 17de eeuwse Nederlandse Republiek. Aan het Huygens Instituut voor Nederlandse geschiedenis werkt hij mee aan het onderzoek naar de correspondentie van raadpensionaris Johan de Witt (1625-1672).

Onder leiding van Daan Roovers zullen de sprekers met elkaar in debat gaan en krijgt het publiek gelegenheid om vragen te stellen. De middag wordt opgeluisterd met muziek.

Met de jaarlijkse Spinozadag brengt de Amsterdamse Spinoza Kring samen met Paradiso het filosofische gedachtegoed van één van de belangrijkste Amsterdammers van de 17e eeuw in verband met de maatschappelijke actualiteit. Vrijheid van meningsuiting, liefde, menselijk handelen, vrije wil, duurzaamheid, 17e eeuws radicalisme, collectief/individu, zijn politieke filosofie, de oneindigheid en het begrip ‘vreemdeling’ zijn thema’s die de afgelopen jaren aan bod zijn gekomen.

View event on Facebook

Line-up

Main Hall

    How to get to Paradiso

    Paradiso is on the Weteringschans 6-8 in Amsterdam. That is very close to Leidseplein. From every part of the city there are trams heading towards Leidseplein. From there on out you can walk to Paradiso. Free and secured underground bike parking is available on the opposite side of Paradiso. Travelling by car is difficult, since there are only a few busy parking lots nearby. 

    Google Maps
    Paradiso

    Paradiso

    56 years of concerts, club nights and culture

    Clutch web

    Just confirmed

    Clutch

    In Paradiso

    11 December

    Cero Ismael Press 2025 banner

    Concert

    Just confirmed

    Cero Ismael

    In Paradiso

    18 April

    Clown core

    Concert

    Just confirmed

    Clown Core

    In Paradiso

    14 August

    Mallrat cover

    Just confirmed

    Mallrat

    In Paradiso

    14 June

    Fuz1 1

    Concert

    Fuz

    In Paradiso

    14 February

    Happymondays 25

    News

    Just confirmed

    Happy Mondays met 'Greatest Hits'-shows naar Paradiso

    22 January

    1597f89c Lambrini Girls Press Picture WLTDO 1 16x9 John Gottfried

    Concert

    Just confirmed

    Lambrini Girls

    In Paradiso

    9 December

    Mannequin Pussy persfoto

    Concert

    Just confirmed

    Mannequin Pussy

    In Tolhuistuin

    29 May

    7e6a305a BCNR mk 2 portrait Photo credit Holly Whitaker

    Concert

    Just confirmed

    Black Country, New Road

    In Paradiso

    13 October

    Kap bambino ss

    Concert

    Just confirmed

    Kap Bambino

    In Paradiso

    19 April

    YOUNGFRANCO WEB

    Concert

    Just confirmed

    Young Franco

    In Bitterzoet

    7 June

    Paceshifters cropped

    Concert

    Paceshifters

    In Bitterzoet

    15 March

    Belinda Carlisle CREDIT Albert Sanchez

    Concert

    Just confirmed

    Belinda Carlisle

    In Paradiso

    2 September

    Cymande web

    Concert

    Just confirmed

    Cymande

    In Paradiso

    11 October

    Fatdog

    Concert

    Fat Dog

    In Paradiso

    14 April

    LEIFUR JAMES MAGIC SEEDS II PRESS SHOT banner

    Concert

    Just confirmed

    Leifur James

    In Paradiso

    2 April

    M Huncho homepage cover

    Concert

    Just confirmed

    M Huncho

    In Paradiso

    3 May

    Sirensoflesbos web

    Concert

    Just confirmed

    Sirens Of Lesbos

    In Paradiso

    5 May

    Amos Lee

    Just confirmed

    Amos Lee

    In Paradiso

    17 July

    Djo Main Image 2025 Photo Credit Neil Krug

    News

    Just confirmed

    Djo voor twee concerten naar Paradiso in juni

    24 January

    Lucy Dacus2025

    Concert

    Just confirmed

    Lucy Dacus

    In Paradiso

    16 June

    Header mahazine

    Just confirmed

    Mahazine 2 Release Party

    In Paradiso

    25 February

    Katie Tupper web

    Concert

    Just confirmed

    Katie Tupper

    In Paradiso

    20 April

    Vundabar homepage cover

    Concert

    Just confirmed

    Vundabar

    In Tolhuistuin

    18 May

    Image banner

    Concert

    Just confirmed

    Arz

    In Paradiso

    13 April

    Wolfmother

    Concert

    Just confirmed

    Wolfmother

    In Paradiso

    8 August

    Paradiso Programme

    What's on