John Illsley viert zijn 70e verjaardag waar het begon voor Dire Straits

Sugar Mountain belt aan de vooravond van zijn jubileumoptreden met de jarige, die niet onder stoelen of banken steekt dat hij altijd maar wat graag in Amsterdam is. Op zijn nieuwe soloplaat Coming Up For Air staat zelfs een track dat Old Amsterdam heet, en waar het begin van het succesverhaal nog eens aan onze ogen en oren voorbijtrekt.

‘Ik heb nooit begrepen waarom het succes juist in Nederland is begonnen,’ zit Illsley hardop na te denken. Dat de muziekindustrie graag een klein landje als proeftuintje gebruikte, vindt hij een logische gedachte, maar was niet het eerste waar hij en zijn bandgenoten destijds aan dachten. Wat wel dan? ‘De Nederlanders hebben een goede smaak,’ antwoordt hij.

‘In 1978 kwamen we voor het eerst naar Amsterdam om een gouden plaat op te halen. Onze buurtgenoten in de council flats in Oost-Londen konden hun oren niet geloven toen we verteleden dat we werden opgehaald met een limousine. We hadden echt geen penny. In 1979 stonden we in Paradiso. In Old Amsterdam laat ik die twee momenten een beetje in elkaar vervloeien. Dat klopt niet helemaal. Dat is dichterlijke vrijheid, die ik me permitteer.’

Nog steeds komt Illsley regelmatig in Amsterdam. ‘Ligt natuurlijk voor de hand om te zeggen dat het een van mijn favoriete steden is. Maar ik houd echt van de atmosfeer en de vibe die er hangt. Ik heb er ook veel vrienden wonen. Het gaat me niet om de coffeeshops. Ik ben allang geleden gestopt met roken.’

Is dat verjaardagsfeestje nou een cadeautje aan zichzelf? Hij moet erom lachen: ‘Beetje wel ja. Op mijn leeftijd vraag je niet meer om cadeautjes, dus…’ Je mag wel jezelf een beetje kietelen? ‘Ik dacht veertig jaar na onze Paradisoshow met Dire Straits: dat vond ik wel een toepasselijke reden. Het verbaasde me toen we checkten voor deze datum dat de zaal beschikbaar was. “Let’s do it,” zeiden we toen meteen.’

In het oorspronkelijke plan wilde Illsley allerlei verjaardagsgasten uitnodigen om met hem te komen spelen in Paradiso. Maar het begon een beetje te lijken op het Engelstalige kinderrijmpje Smarty, Smarty Gave a Party. Dat gaat zo: ‘Smarty, Smarty gave a party- Nobody came. Smarty, Smarty gave another party- Just the same.’Zelfs door de telefoon kun je zijn berusting waarnemen: ‘De ene muzikant zat in Israël, de ander zat in Sardinië. Mark [Knopfler] en Guy [Fletcher] zijn op tournee in de VS en Canada. Ik heb er een boel geprobeerd, allemaal vergeefs. Het is wat het is. Zelfs mijn twee dochters die meezingen op de plaat konden niet. Dan wordt het allemaal wel erg ingewikkeld. De mensen zullen het met mijn eigen band moeten doen. Ik zeg je: die is echt bloody good. Dit is een kick-ass rock ‘n’ rollband!’

Hallo, dat mag je wel zeggen ja. Gitarist in de John Illsley band is niemand minder dan Robbie McIntosh, die we nog kennen uit de Pretenders en van de band van Paul McCartney. Dat is er niet zomaar eentje. ‘Het wordt zondermeer een geweldige avond,’ zegt hij stellig. Als medesongschrijver in Dire Straits – hij is voor de helft repertoire-eigenaar - houdt hij doorgaans de catalogus van die band in leven op het podium. ‘We zullen zeker even veertig jaar terug in de tijd gaan naar dat eerste optreden in Paradiso.’

Zijn eigen catalogus bevat inmiddels ook al negen soloalbums. Op die laatste, Coming Up For Air, horen we hem zingen ‘In The Gallery’, toevallig ook de titel van een track van het eerste Dire Straits album uit 1978. ‘Klopt, dat is in het nummer So It Goes. Dat komt omdat deze plaat een reflectie is op mijn verleden,’ legt hij uit. ‘We wandelden graag in West End in Londen, waar in 1977 allerlei galerieën opengingen vaak met abstracte kunst.’ Het nummer zelf lijkt ook qua stijl terug te grijpen naar die beginjaren, toen hun muziek in één adem genoemd werd met die van J.J. Cale en Ry Cooder. Zijn geheugen werkt nog goed, want op dat DS-debuut is het eerstvolgende nummer Wild West End

Over kunst gesproken, Illsley is naast muzikant een heel verdienstelijk kunstschilder. Hij concentreert zich op abstract concept art. Op de nieuwe plaat staat een track Wild One, dat gaat over Australische schilder Brett Whiteley die in 1992 is gestorven. Illsley ontmoette hem voor het eerst in 1982. ‘Hij was een heel wilde persoon met helaas een heroïneprobleem,’ herinnert hij zich. ‘We zijn tien jaar bevriend geweest. Mark kende hem ook goed. Het was Brett die me er toe aanzette om weer te gaan schilderen toen de band stopte. Ik had het door de muziek jaren niet gedaan. Daar ben ik hem nog dankbaar voor. Het heeft me 27 jaar gekost om eindelijk een nummer aan hem te wijden. Ik voel zijn verlies nog.’

Illsley vertelt dat hij bij zijn ‘rentree als kunstschilder’ eerst weer lessen ging volgen. ‘Ik heb portretten gedaan, maar dat is niet echt mijn dingen. Maar die technieken neem je wel weer mee in de volgende stap als je van figuratief naar abstract gaat. Het is wel een fijne basis om te hebben.’

Of het vergelijkbaar is met de stap van early, tamelijk rootsy Dire Straits naar de meer cinematografische muziek die de band later maakte? ‘Je bedoelt een nummer als Telegraph Road en een album als Making Movies…? Eigenlijk wel ja, want vanuit die roots zetten we een stap naar een iets weidsere opzet.’

Dire Straits stamt uit de punktijd. Maar ze waren toch outsiders. ‘We stonden allemaal op dezelfde plekken. Wij hebben net als die agressievere bands in tenten als The Hope & Anchor gestaan. Ik ben blij dat we nog in de oude Marquee hebben gespeeld. Daar werd zoveel gerookt dat je niets meer kon zien en niet meer kon ademen. We speelden daar eens terwijl de hele zanginstallatie van het podium viel. Dat maakte geen bal uit, het publiek hoorde het verschil toch niet. Dat was ruim voordat het een restaurant werd. Nog gekker is het als je op zulke heilige grond van de rock ‘n’ roll komt en er dan ineens flats staan. Dat gebeurt hoor!’

Maar niet in Paradiso werp ik tegen. ‘Nee gelukkig niet,’ zegt hij opgelucht. En of deze man klaar is voor een birthday bash in Paradiso, met of zonder verjaardagsgasten. ‘We hebben er zoveel zin in.’

Tekst door: Robbert Tilli

Koop hier je kaarten voor John Illsley of Dire Straits in Paradiso op 14 september.