Mark Kozelek en David Eugene Edwards & Alexander Hacke rekken de grenzen op

‘Wanneer noemen we iets nog Americana?’ wordt ons weleens gevraagd. Hoe ver mag het van folk of country af liggen? Of hoeven er slechts elementen van de Amerikaanse cultuur inzitten? Is dit niet een beetje een heilloze zolderkamerdiscussie? Zo zou je de bal kunnen terugkaatsen. Puristen zien niet graag die territoriale expansie richting avant-garde. Tegelijkertijd komen ze dan in het gedrang bij artiesten als Johnny Dowd en Jim White, die zowel traditioneel als uiterst experimenteel uit de hoek kunnen komen. Pas bij Micah P. Hinson worden in het algemeen de wenkbrauwen lichtelijk gefronst, zoals bleek bij diens even eigenaardige als onvergetelijke optreden in ’t Zonnehuis verleden jaar rond deze tijd.

Laten we eens beginnen met de werken van Mark Kozalek te bestuderen. Met de toevoeging op de concertposter van de woorden ‘of Sun Kil Moon’ geeft hij aan die naam van zijn bekendste band nodig te hebben voor publiekswerving bij zijn optredens onder eigen naam. Dat is zijn goed recht natuurlijk.

De man heeft een hele historie met een heel pak platen op zijn naam met Red House Painters, Sun Kil Moon en solo. Zijn muziek is nooit van de gemakkelijkste soort geweest. Als hij bijvoorbeeld Sinatra covert, verwacht dan geen vrolijke ongein zoals bij Sid Vicious of the Legendary Stardust Cowboy. Nee, het is altijd wat zwaarmoedig en zwartgallig. Hij heeft zelfs een hele plaat met AC/DC-covers op z’n geweten. Reken maar dat wijlen Bon Scott een heel ander idee had bij die songs. Scotts gekrijs wordt bijna gepalaver uit de mond van Kozelek. Maar hij komt ermee weg. Heel apart.

Zijn laatste titelloze soloalbum gaat in die lijn voort. Titelloos is misschien het juiste woord niet. De plaat – zonder meer een van zijn beste - draagt zijn eigen naam. En hij schuwt het noemen van zijn eigen naam in de teksten dan ook niet. Er is zelfs een song getiteld The Mark Kozelek Museum. Zou in dat museum ook een kamer of vitrine zijn ingeruimd over zijn veelbesproken beef meet The War on Drugs? Die werden het mikpunt van zijn gemopper, omdat hun gelijktijdige concert dat van hem op een festival overstemde. Kan gebeuren toch? We maken het soms zelfs in Paradiso mee. Dan doen we gewoon de tussendeuren dicht.

Laten we zeggen dat we liever het materiaal van zijn nieuwe plaat horen dan de wat kinderachtige ‘protestsong’ War On Drugs: Suck My Cock. Het nieuwe werk is bijzonder intrigerend en vergt wel enige voorbereiding door inluistering alvorens het live te ondergaan. Goed dat het concert in ’t Zonnehuis gaat plaatsvinden. Want een stoel is wel het minste wat je nodig hebt om zijn muzikale bespiegelingen op de beste wijze te degusteren.

Mooi ook dat hij nu al voor 2019 een nieuw album aankondigt met Donny McCaslin en Jim White… Met die laatste en Ben Boye had hij vorig jaar ook al een plaat gemaakt. De grenzen worden blijvend verlegd.

David Eugene Edwards (16 Horsepower, Wovenhand) & Alexander Hacke (Einstürzende Neubauten) doen ook aan grensverlegging, zij het in een totaal andere hoek. Roots en industrial komen samen in een indrukwekkende geluidskathedraal. Het wonderlijke is dat als je hun (voormalige) bands kent, dat de optelsom daarvan, het album Risha, precies datgene geeft waar je op hoopt. Het dreigende uit beide bands wordt gecombineerd tot een waarlijk nieuw geluid. Puristen hoeven niet eens af te druipen. Ook voor hen is het allemaal nog redelijk goed te volgen wat hier allemaal gebeurd. Met de samenwerking tussen de Amerikaanse en Duitse muzikanten is een nieuwe ‘Deutsch-Amerikanische Freundschaft’ ontstaan, waar je daadwerkelijk weer ‘The Mussolini’ op kunt dansen, zoals All In The Palm aantoont. De extravagante sound van Aussie Jim ‘Foetus’ Thirlwell uit de eighties komt zowaar ook weer bovendrijven.

De twee waren al fans van elkaar, maar kwamen voor het eerst echt samen bij de kortstondige reünie van de Australische band Crime & The City Solution. Het was Hacke’s vrouw, de Italiaanse filmmaakster Danielle de Picciotto, die de rol van matchmaker op zich nam, door beiden uit te nodigen voor haar filmproject The Glasshouse. Zo kwam van het een het ander. Hacke was vervolgens nog betrokken als geluidsmixer bij Wovenhands album Laughing Stalk. Daarna konden ze niet meer om elkaar heen.

David Eugene Edwards nam alle snareninstrumenten voor zijn rekening op Risha – Arabisch voor ‘veer’ – terwijl Alexander Hacke zich belaste met alle toetsenpartijen, elektronica en beats. Het resultaat is een verbluffende soundscape waarin Americana een monsterverbond aangaat met industrial. Een vondst! Niet alleen knap gedaan, maar ook aangenamer om je aan bloot te stellen dan velen zouden verwachten. Misschien is het weleens leuk om je bloot te gaan stellen aan zo’n botsing van stijlen waar een interessante smeltvorm uit voort is gekomen. Past perfect aan de industriële zijde van ’t IJ in Noord.

Tekst door: Robbert Tilli

Koop hier je kaarten voor Mark Kozelek in ’t Zonnehuis op 15 oktober.
Koop hier je kaarten voor David Eugene Edwards & Alexander Hacke in Paradiso-Noord op 26 oktober.