Giant Sand gaat voor even terug naar af

Voordat we de man zelf aan het woord laten, vatten we even kort samen wat we al dachten te weten van dit bijzondere re-recording/re-release-project en zijn context. Samen met de originele drummers Winston Watson en Tommy Larkins keerde Gelb terug naar de eerste twee albums Giant Sand-albums, om ze opnieuw op te nemen en uit te brengen onder lichtjes gewijzigde titels: Returns to Valley of Rain (2018) en Recounting The Ballads Of Thin Line Men (2019). Waarom? Omdat ze naar zijn idee destijds niet goed genoeg klonken. Nu wel natuurlijk. Eerlijk is eerlijk, ze klinken beter nu, of in elk geval anders.

Of al dit extra werk, met betere opnameapparatuur uit de tijd waarin ze oorspronkelijk gemaakt waren, echt zo noodzakelijk was allemaal, is een kwestie van smaak. Beide albums werden midden jaren tachtig vergezeld van twee min of meer gelijktijdige albums van zijn countryband The Band of Blacky Ranchette. Of hij die ook nog eens gaat hernemen, is onbekend. Ook een leuk projectje.

Wel weten we dat Gelb, die de laatste keer dat we hem zagen (eind 2016) als crooner opereerde met zijn eigen zogenaamde Future Standards, nu met Giant Sand dat oude werk uit het midden van de jaren tachtig live komt opvoeren, wederom in Het Zonnehuis. Beide albums of een selectie uit hun catalogus? We dachten, waarom vragen we het niet gewoon aan hemzelf? Zo ontstond er online een verhelderende gedachtenwisseling.

Waar ga je je op richten tijdens de show in Amsterdam? Je hebt onlangs de eerste twee albums opnieuw opgenomen. Speel je deze sets in Amsterdam, of kies je uit de hele catalogus?
‘We zullen alleen dat opnieuw opgenomen werk spelen. Met originele drummer Tommy Larkins, die de laatste 27 jaar bij Jonathan Richman in de band zat.’

Waarom heb je deze albums nou opnieuw opgenomen? Destijds behoorden ze tot mijn favorieten. De gedachte zou nooit bij me opgekomen zijn dat ze niet goed genoeg waren. Maar jij bent de maker van die platen. Wat was er precies ‘mis’ met die albums?
‘Ik had niet zo lang geleden een versterker gevonden die in 1983 werd gemaakt en die ik voor die platen had moeten gebruiken. Het was een onbekende Fender-versterker, maar dat ding was perfect voor het benodigde geluid. Dat gegeven en dat beide originele drummers nog leven en weer terug zijn in Tucson, zette me aan het denken. Het was logisch om weer met hen op te trekken en het oude materiaal weer eens te spelen en om te kijken of die nummers nu wel in de toekomst de tand des tijds zouden kunnen weerstaan.’

Kunnen we nog zo’n re-recording van een van je albums verwachten, of hebben we het nu gehad?
‘No Sir! Dat is het. Dat was alles dat nodig was. Maar het derde album [The Love Songs, 1988] moet absoluut opnieuw worden uitgebracht mét een frisse mix! Het probleem in de jaren tachtig was dat de technici probeerden de drums te laten klinken als de toenmalige hits en ze daardoor veel te luid waren. We worstelden destijds met de enigineers tijdens het mixen. We wapperden constant met onze handen naar de console terwijl de opnametape maar voortrolde. Maar de drums waren nog steeds te luid.’

‘Drums moeten in de gitaar zitten en niet de boel verpesten. Drums moeten niet versterkt worden, ze zijn een akoestisch instrument. Gitaren moeten versterkt worden. Het vervormingspedaal werkt als een aanzwellend orkest. Zo had het altijd moeten klinken. Als je een referentie nodig hebt, luister dan maar eens naar [de Stones’]  Sticky Fingers. Dai is voor mij het meest perfect geproduceerde album ooit.’

Je bent een van de meest productieve artiesten door de jaren heen. Je brengt vrijwel zonder pauze Giant Sand-albums uit, soloalbums zoals ‘Gathered’ van dit jaar enzovoorts. Zit je ooit stil en doe je weleens helemaal niets?
‘Ik ben dol op helemaal niets te doen. Daarom maak ik ook zoveel albums. De woestijn houdt van een luie klootzak.’

Heb je verder nog toekomstplannen?
‘Tijd om me eens rustig te settelen. 2020 betekent voor mij het einde van het toeren. Tenminste zoals in deze ‘indierock-mantel’ die me altijd als gegoten zat. Ik ben van plan thuis te blijven en alleen nog in Tubac, een grensstad in de buurt van Mexico te spelen. Eens per maand of zo.’

Een echt afscheid wordt het nu ook weer niet. Hij houdt nog een klein slagje om de arm, merken we al gauw.
‘Ik ben behoorlijk in de ban geraakt door een Belgisch ensemble, genaamd The Colorist Orchestra. Maar als ik meedoe, doen zij al het zware werk. Zij kiezen het materiaal en werken de arrangementen uit en het enige dat ik moet doen is komen opdagen en een pak dragen. Of misschien niet eens een pak. Het is een perfect einde voor deze luie klootzak.’

Een perfect einde voor deze luie klootzak? Moeilijk om te geloven dat hij zich echt gaat terugtrekken. We hebben het hem eerder horen zeggen en toen kwamen er ineens die twee re-recordings/reissues. Wie zegt ons dat er niet weer zoiets staat te gebeuren? We houden dit vroegpensioen maar even in het midden.

Okay, nog twee vragen over je solowerk. Komt er een vervolg op je ‘Future Standards’-piano-album?
‘We hebben er al natuurlijk al een gedaan, Further Standards [2017]. Het is min of meer hetzelfde album, maar we hebben de nummers ‘geladen met Lonna Kelley’, die ze zong. Daardoor klonken ze meer als echte standards. En toen speelden we het laatste deel van het album helemaal live op een locatie in Londen, waardoor het materiaal nog meer gestandaardiseerd werd in plaats van substandard.’

Heeft een andere artiest al een van deze toekomstige standards opgenomen? Aan wie zou je deze tracks het liefst overlaten?
‘No sir. Nee, nog niemand. Maar ik wed dat Carice Van Houten ze soepeltjes naar d’r hand zou kunnen zetten. Die versie die ze van The End of The World op haar door JB Meijers geproduceerde album was essential listening.’

Dat is precies wat je kunt zeggen van die eerste twee Giant Sand-albums, die Gelb c.s. (integraal) gaan spelen op 11 november in Het Zonnehuis. Dat zal een fraaie herbelevenis worden.

Tekst door: Robbert Tilli

Koop hier je kaarten voor Giant Sand in Het Zonnehuis op 11 november: