Swingen met Soweto Soul

De Zuid-Afrikaanse muziek werd Joep met de paplepel ingegoten. Platen als ‘The Indestructible Beat of Soweto’ maakten overuren op de platenspeler in huize Pelt. Over de jaren is Joep tal van muzikale samenwerkingsprojecten aangegaan met artiesten van over de hele wereld en uit de meest uiteenlopende genres. Één van deze projecten is Soweto Soul: ‘Een eerbetoon aan de muzikale ziel van de Zuid-Afrikaanse townships. Een combinatie van muziekstijlen als Pennywhistle Jive, Hip-Hop, Mbaqanga en Kwaito.’, lees ik op de website.

Het idee voor Soweto Soul ontstond in 2010, toen Joep voor het maken van een radiodocumentaire over de lokale muziekcultuur naar Zuid-Afrika vertrok. Tot zijn verbazing zag hij daar zijn oude muzikale helden - zoals de Pennywhistle legende 'Lemmy Special' - werkloos thuis zitten. Tegelijkertijd zag hij een hele nieuwe generatie talentvolle muzikanten, op zoek naar een eigen muzikale identiteit. Zo ontstond het idee om deze groepen aan elkaar te koppelen. “Het zou zo zonde zijn als zo’n grote rijkdom aan muzikaliteit van de oudere generatie gewoon zou verdwijnen. En evengoed zou het zonde zijn als deze nieuwe stijlen die ik hoorde nooit buiten Zuid-Afrika zouden komen. Ik wilde Nederland en de rest van Europa kennis laten maken met de nieuwe muziekstijlen van Zuid-Afrika. Het is echt feestmuziek. Het idee was niet om alles weer opnieuw te doen, maar samen iets nieuws te creëren.” 

Was dat ook het doel van Soweto Soul? “Ja, maar ook om te laten zien dat het klassieke beeld van lachende mensen in rieten rokjes met een djembé op het podium - om het maar even heel overdreven te zeggen - zo achterhaald is. Toch is dit nog steeds het beeld dat veel westerse mensen hebben. Het wordt iets beter, maar naar mijn idee hebben we nog veel te maken met stereotypering. Terwijl de realiteit zo anders is. We hebben het hier over een hele hippe, jonge generatie. Met muzikanten die zich makkelijk kunnen meten aan de grote producers in de wereld. Ze ontwikkelen moderne muziekstijlen als Gqom. Dat klinkt zó lekker! Ik wil mensen het echte beeld laten zien.”

En dat lukt behoorlijk. In de zomers van 2016 en 2017 toerde de liveband van Soweto Soul succesvol langs verschillende festivals en clubs door heel Europa. Wat waren nou de absolute hoogtepunten van de afgelopen jaren? “Pfoe, dat zijn er zoveel...” Begint hij te vertellen. “Vaak komen we bij festivals waar bijna geen Afrikaanse muziek wordt gespeeld. We horen dan dat we te maken hebben met een moeilijk publiek. Maar uiteindelijk gaat altijd iedereen uit z’n dak. Dat is fantastisch! Sowieso gaat altijd iedereen uit z’n dak bij ons optreden. En dat klinkt dat altijd zo stom, maar bij ons is het echt zo. We stonden een keer ergens te spelen, waar het ineens keihard begon te regenen. Iedereen rende weg om te schuilen, maar wij riepen ze terug. En het werkte. Iedereen kwam terug en begon te dansen in de regen. Het leek wel een soort rituele regendans. Dat optreden is me wel bijgebleven. Verder is een mooi hoogtepunt om te noemen ons uitverkochte optreden in het Bimhuis. En voor mij persoonlijk is het gewoon ook een hoogtepunt om met al mijn muzikale helden van vroeger te mogen spelen. En als laatste nog de samenwerking met WEZA, waar ik ook erg trots op ben!” 

Wauw, dat klinkt eigenlijk als één groot hoogtepunt. Gebeuren er dan ook minder leuke dingen? “Ja helaas wel. Wat ik echt heel erg vind, is dat we genegeerd worden door de Nederlandse media. We hebben super catchy songs op de plaat staan, ik ben bij pluggers geweest, heb radiostations benaderd, maar we worden gewoon niet gedraaid. Ook wordt er niet over ons geschreven, niet eens in de OOR bijvoorbeeld. Op de Nederlandse televisie en radio is blijkbaar gewoon geen ruimte voor niet-westerse popmuziek. En dit gaat niet om mijn ego, het is veel groter dan dat. Dit gaat om een heel continent aan artiesten die hier niet aan de beurt komen. Terwijl het de fucking taak van de publieke omroep is om het publiek in contact te brengen met allerlei soorten muziek, en dit ook te duiden. Het is net als met muziek uit de provincie in Nederland. Genegeerd om waar het vandaan komt. Ik vind dat heel raar.” Gelukkig is het niet in alle landen hetzelfde. Afgelopen weekend werd Soweto Soul gedraaid en geprezen op RTS, de nationale radio van Zwitserland. “Ik was volkomen verrast door al deze aandacht en lofuitingen…” 

In de stemming gekomen? Kom dan 4 mei naar Paradiso Noord. Om 19:00 wordt de documentaire vertoond die gemaakt is over de muzikale reis van Joep en Soweto Soul. Daarna is er ruimte om vragen te stellen. En natuurlijk is er muziek, veel muziek. “We gaan proberen er zoveel mogelijk nummers doorheen te rammen. We spelen oude, maar ook nieuwe nummers. En natuurlijk is WEZA erbij. Dat wordt superleuk. Verwacht veel catchy melodieën en spectaculaire dansmoves. We zijn verplaatst naar de tuinzaal, ik ben benieuwd of we het glas eruit kunnen spelen!” 

Door Fleur Reuser