We leven in een wereld vol contrasten. Vraag dat maar aan Justin Osborne van de alt.country band Susto. De titel van hun tweede plaat laat al het eerste contrast zien: & I’m Fine Today. Dus niet, of toch wel? Daar kun je achter komen door er eens flink de tijd voor uit te trekken. En dat is bepaald geen straf. Osborne stelt moeilijke vragen over geloof, hoop en liefde en probeert daar antwoorden op te vinden. Horen we hier de stem van een nieuwe generatie? Het lijkt er alleszins op. De fantastisch geproduceerde avontuurlijke muziek en de opvallend goede teksten vragen om welwillende oren op 29 januari op het tweede Sugar Mountain Presents-‘minifestival’ van de maand in Paradiso, met verder nog o.a. Colter Wall en Corb Lund.
Geen paniek
Er is zelfs een ‘nulnummer’ in de contrasten. Die zit al in de bandnaam. Susto stamt uit het Spaans en duidt op de onthechting van lichaam en ziel. Het kan ook duiden op een plotse panic attack. Doch geen paniek, want hier gaan we kennismaken met heel mooie dingen. Alle aandacht nu voor een ‘luisteralarm’. We hebben het hier over een van de meest over het hoofd gezien albums van 2017.
Bij eerste oppervlakkige beluistering van & I’m Fine Today (Rootsy Records) blijven er al een paar tekstregels als het ware aan je oren haken. Het valt op dat titels en teksten vol pijn en cynisme soms behoorlijk contrasteren met de op zich upbeat muziek. Het pianoriedeltje in de intro van Hard Drugs, het tweede liedje op het album, zet je ongetwijfeld bewust op het verkeerde been. Dat moet haast wel, want het versterkt je aandacht per direct. In de tekstregels komt een serieus onderwerp ter sprake:
I don’t care who’s askin’ I’ll tell ‘em the truth
I’ve had a long hard struggle with substance abuse…
I’m just glad that I found you
and sorry that I couldn’t keep you around.”
Far Out Feeling
Alles komt in golven
Dan heb je de meesterlijke albumopener Far Out Feeling, badend in de violen, al achter de kiezen. Maar bij het derde nummer is er geen houden meer aan. Waves heet het en het is misschien wel het beste nummer van de plaat. Je schaamt je haast dat je het nu pas hoort. Osborne schreeuwt het uit, hysterisch als de jonge Paul Westerberg van The Replacements: ‘Is there anybody in there, smoking weed with God?’ En nog zo een gil: ‘Is there anybody out there controlling the tides?’ Hij ziet het leven, de goede en de slechte kanten, als zaken die in golven komen. Daar hebben we maar mee te leven. Probeer maar eens een balans te vinden in al die uitersten. Als er al een centraal thema is op & I’m Fine Today, dan wordt het treffend samengevat in het bijzonder aanstekelijke refrein: The sun comes up, the sun goes down, and that’s what it’s all about. Geen speld tussen te krijgen.
Waves
Over het hoofd gezien meesterwerk
Geleidelijk aan ontstaat zo het beeld van een heus meesterwerk. Hier is een band die fans van The War on Drugs moet aanspreken. De tekstuele diepgang is alleen maar vergelijkbaar met die van Quiet Hollers, die onlangs nog een show deden in het Sugar Mountain-programma. Eigenlijk elk nummer is raak. De band is afkomstig uit Charleston, Noord-Carolina, een van de zuidelijke staten van de VS dus. Osborne ziet een religieuze samenleving die naastenliefde predikt, maar geen ruimte biedt voor homo’s. Geloof én uitsluiting, wát een bizar contrast! In Gay in the South, een van de vele prijsnummers zingt hij de veelbetekenende woorden:
They promised us you were going to straight to
hell when you died
I don’t even think it’s a real place.
Een zuidelijke atheïst
En het gaat maar door hè! De ene voltreffer volgt de andere. We weten nu dat Osborne een Southern man is, maar wel een heel buitengewone. ‘I’m a Southern man but I’m an atheist,’ zo luidt het verdict op Cosmic Cowboy. Speciale aandacht alstublieft voor de Mariachi trompetten die de boel nog wat aandikken. Ook over muzikale invulling geen moment te klagen op dit album vol uitschieters. Mystery Man is wellicht het minst onopgesmukte liedje van de set. Het is ook het meest country. Je kunt wel blijven tracks er uitlichten, maar dan zitten we hier morgen nog. Om er een eind aan te breien: sla vooral Havana Vieja niet over. Osborne is in Cuba geweest en ook daar moest hij een lied over schrijven. Wasted Mind met z’n folky begin en grungy einde is de op een na laatste aanbeveling. Dat einde komt niet als een grote verrassing voor wie de hoes van Susto’s gelijknamige debuut (2014) nog kent: een variatie op Nirvana’s Nevermind met een volwassen man (decent in zwembroek) onder water in plaats van een naakte baby. Ook toen zocht Osborne kennelijk al de contrasten op. Het is zijn tweede natuur.
Jezelf leren accepteren
Voor wie de titel van het album & I’m Fine Today wil kunnen plaatsen: die komt integraal terug in slottrack Jah Werx. Osborne wil maar zeggen dat iedereen zichzelf moet leren accepteren zoals hij of zij is. We praten hier de hele tijd over het supertalent Osborne, die dan wel van zijn geloof gevallen is doch ons heel veel stof geeft om over na te denken, maar laten we ook de rest van het kwintet niet vergeten.
Susto is een geoliede band die veel verschillende stijlen aankan, van folk, country, rock, psychedelica, grunge en elektronica. Vooral gitarist Johnny Delaware verdient het om hier even in de spotlights te worden gezet voor zijn sterke bijdragen. Een laatste compliment nog voor producer Wolfgang Ryan Zimmerman, de geluidsarchitect achter & I’m Fine Today. Het ingenieuze gebruik van elektronische ritmepatroontjes hier en daar maakt het geheel alleen maar nog spannender. Hoe dat live gaat uitpakken, zullen we gaan zien op 29 januari op het tweede Sugar Mountain Presents-‘minifestival’ in januari. Met ook nog Colter Wall, Corb Lund en Dig Deeper op de affiche is het een avond om reikhalzend naar uit te kijken.
Tekst door: Robbert Tilli
Koop hier je kaarten voor de Sugar Mountain Presents avond met Susto, Colter Wall, Corb Lund, en Dig Deeper.