Liedjessmid Gretchen Peters is ook als uitvoerend artiest van buitencategorie

Sugar Mountain-redacteur Robbert Tilli stelde hier onlangs in zijn blog over Courtney Marie Andrews dat het wellicht eens tijd werd om de vier countrydiva’s van weleer te vervangen door een kwartet jongedames die momenteel hoge ogen gooien. Snel pareerde hij natuurlijk preventief de discussies die zo’n uitspraak dreigt op te roepen en hij was ook zo eerlijk te roepen dat iemand als Lucinda Williams daarbij tussen wal en schip zou vallen. En daar had hij een punt dat me in het bijzonder aansprak. Want juist laatbloeiers als Lucinda lopen extra veel risico over het hoofd gezien te worden omdat ze tot oude- noch nieuwe gardes lijken te behoren. En waar het bij de mannen in het vak niet ongewoon is op middelbare leeftijd door te breken, en vele roemloze sappeljaren maar al te vaak als een inspirerende aanbeveling gelden, komen de dames er volgens mij bekaaider af. Want lijkt de blik daar niet wat al te nadrukkelijk gericht op jong ‘talent’?

In plaats van - of naast - Lucinda Williams had Robbert wat mij betreft evengoed de naam van Gretchen Peters kunnen noemen. Hij heeft het vermoedelijk gelaten omdat hij wist dat ik een stukje in de maak had over deze onbetwiste headliner tijdens de eerste dag van het Sugar Mountain Presents weekend op 1 en 2 september.

Toen de op 14 november 1957 geboren Peters in de zomer van 2015, niet lang na het verschijnen van haar briljante album Blackbirds, in een volle bovenzaal van Paradiso speelde grapte ze dat het halen van de albumlijsten een kwestie was van wachten tot je vijftigste en dan een plaat over de dood maken. Dat was natuurlijk gechargeerd. De buitengewone songwriter heeft een veel bredere horizon, al vormen worstelingen met het ouder worden en de eindigheid van ons bestaan én optimistische tegentonen inderdaad de verbindende schakel op die plaat.

Het eind 2015 in menig jaarlijstje prijkende Blackbirds vestigde weliswaar definitief de naam van Gretchen Peters, maar van wachten tot middelbare leeftijd was natuurlijk geen sprake geweest. Al sinds jaar en dag componeert de inmiddels ook in de Nashville Songwriters Hall of Fame opgenomen songschrijfster met succes voor anderen, en met onder meer Trisha Yearwood, Shania Twain, Patty Loveless, Etta James, Neil Diamond, Anne Murray en Martina McBride hebben we het niet over de minsten.

Tegelijkertijd was Peters als uitvoerend artiest actief. Sinds haar debuutplaat The Secret Of Life uit 1993 verscheen elke paar jaar een uitstekend album, maar met Hello Cruel World (2012) vond ze de vorm en werkwijze die leidde tot het hoge niveau dat ook het prachtige, eerder dit jaar verschenen Dancing With The Beast kenmerkt. Klankbord/muzikant/echtgenoot Barry Walsh, frequent co-writer Ben Glover en een terugkerende vrienden en begeleiders als Jason Isbell, Jimmy LaFave en gitarist John Lancio zijn daarbij onveranderd essentieel.

En heel eerlijk gezegd vind ik Dancing With The Beast misschien nog wel een pietsie sterker dan zijn gelauwerde voorganger. Dat zit ‘m in wat mij betreft iets rijkere schakering van onderwerpen en sferen. Ik vind het verbazingwekkend hoe Gretchen zich nummer na nummer personages aanmeet en vervolgens trefzeker hun ervaringen en intiemste gedachten verwoordt en verklankt. Vrouwen in problematische relaties (Lowlands, Dancing With The Beast), op drift (Truckstop Angel, Lay Low) passeren de revue. Met schijnbaar even achteloos gemak is ze in The Boy From Rye weer even de niet meer helemaal grasgroene tienermeid of kruipt ze voor de gitzwarte murderballad Wichita in de huid van het twaalfjarige misbruikslachtoffer Cora Lee.

Nee, een feestelijke wereld schetst Gretchen Peters niet, maar ze presenteert ‘m wel op een manier die tot luisteren noodt, want laten we ook vooral niet vergeten dat we ook van doen hebben met een fantastische zangeres. Die overigens ook zo nu en dan herkenbaar dicht bij huis blijft. ‘Herkenbaar ver van huis’, zou je soms zelfs kunnen zeggen. Van The Show bijvoorbeeld: ‘Freight Train plays a major seventh chord. Signs across the street says praise the Lord. Hotel coffee tastes like kerosene. And I’m happy as I think I’ve ever been.’

Mooier kun je een liedje over het leven van een muzikant op tour toch nauwelijks beginnen?  U begrijpt dat ik over twee weken aan de lippen van deze eersteklas verhalenvertelster hang.

Over de koffie hoeft Gretchen zich overigens geen zorgen te maken wanneer ze Amsterdam aandoet. Hassan en zijn collega’s van de bar in de kelder van Paradiso brouwen daar uitstekende bakken zwart goud. En zelfs wat je met één druk op de knop uit het apparaat onderaan de trap naar het podium van de Grote Zaal kunt tappen is beslist een stuk beter dan vliegtuigbrandstof…

Tekst door: Eddie Aarts