Kim Janssen komt met innovatief ‘indie folkpop’ album ‘Cousins’

Indiestad is trots op zijn ambassadeur Kim Janssen, die de avontuurlijkheid van het genre het best belichaamt. Bekend als een ‘fluisterfolkie’, doet hij op z’n nieuwste album Cousins welhaast een muzikale uitvinding. Noem het ‘indie folkpop’ of omgekeerd, ‘indie popfolk’. Het is hoe dan ook anders. Elektronica doen hun intrede in zijn songs. Dit album kan de cross-over betekenen naar het indie publiek. Op zondag 15 oktober komt hij naar Amsterdam voor een optreden in Paradiso Noord.

Kim Janssen - Cousin - Live at Tivoli Vredenburg
Vernieuwer van de folkmuziek
De hoeveelste is het eigenlijk al, Cousins? Spotify maakt het tellen van het aantal albums van een artiest er niet bepaald gemakkelijker op. EP’s worden vaak aangezien voor albums, maar Kim zelf houdt het op drie full-length albums. Op de eerste twee The Truth Is, I Am Always Responsible (2009) en Ancient Crime (2012) is hij al niet vies van de toevoeging van strijkers of een koor, maar nu gaat de knop echt om. Waar eerst zijn folk af en toe aansloot bij klassieke muziek, daar flirt hij nu openlijk met pop. En nee: we roepen anno 2017 geen ‘Judas!’ meer naar vernieuwers van de folkmuziek. Die tijd is nu wel geweest.
Waar komt dat popgeluid zo ineens vandaan? ‘Ik liep al een tijdje rond met de gedachte om een “grotere” plaat te maken, meer pop,’ verklaart Kim. ‘Ik heb Wolfgang Amadeus Phoenix van Phoenix uit 2009 echt grijsgedraaid. Het bracht in mij een nostalgisch gevoel boven naar de steden in Azië [Bangkok, Phnom Penh en Kathmandu] waar ik ben opgegroeid. Dat popgeluid laat zich ook goed combineren met het orkestrale, waar ik al langer mee bezig was.’
Popliedjes die je ook als singer-songwriter zou kunnen spelen
In diezelfde periode luisterde hij ook veel naar het album High Violet van The National (2010). ‘Zij hebben altijd van die liedjes die je aan de ene kant als singer-songwriter zou kunnen spelen, maar aan de andere kant ook heel poppy zijn. Zulke liedjes wilde ik ook maken, songs waarvan je de tekst kunt ontleden, maar die je tegelijkertijd pakken met hun melodieën.’ In alle rust spaarde Kim vanaf 2009 liedjes op.
Het was even zoeken naar liedjes die binnen zo’n innig gewenste popplaat pasten. Laten we om de proef op de som te nemen er eens eentje uitpikken. Waarom niet Night-Heron, een popparel met een intrigerende tekst? Waar gaat dat eigenlijk over? De singer-songwriter kijkt terug op het schrijfproces: ‘In de Amerikaanse folktraditie is het spirituele vaak heel belangrijk. Men is op zoek naar tekens. Vogels zijn vaak een metafoor net als het overgaan van de rivier. Ze zijn heel erg met de dood bezig. Dat doe ik hier overigens niet, maar ik hou heel erg van zo’n herkenbaar plaatje van een reiger midden in de nacht. Je kent zo’n vogel van overdag, maar nu lijkt het een droom. Als hij zomaar verschijnt, wat betekent dit dan?’ Echt duidelijker is het er niet op geworden na deze uitleg, maar ‘give the boy a break’ en kom niet aan zijn dichterlijke vrijheid. Het is juist deze mysterieuze context op een waanzinnig goed deuntje die deze muziek zijn meerwaarde bezorgt. Dit album torent ver uit boven het huidige aanbod in het genre.
Liedjes opzijzetten voor die ene popplaat die moest komen
Schetsen van de eerste twee nummers van het album, de single Dynasty en Take Shelter, bestonden al langere tijd, zijn later pas opgenomen en opzijgezet voor het juiste moment. Kim: ‘Ik was toen heel erg bezig met Sigur Rós. Ik wilde een trompet hebben die net zo gespeeld werd als die door Eiki [Eiríkur Orri Ólafsson] van Sigur Rós. Een IJslandse vriend bracht me in contact met een landgenoot die studeerde aan het conservatorium van Utrecht. Pas tijdens een optreden in De Wereld Draait Door in 2012 kwam ik erachter dat die trompettist de echte Eiki was! Hij was al die tijd zo bescheiden geweest. Hij had het er nooit over gehad…’
Verschillende sferen op het album
Die eerste twee tracks hebben een bepaalde sfeer die Kim zelf heel uplifting vindt. Die sfeer verandert gaandeweg op het album. ‘Ik heb sommige nummers naar elkaar toegeschreven,’ zegt hij vanuit een hang naar de perfecte balans op de plaat. De back-to-back tracks Actor en Bottle Rockets dat al eerder uitkwam als teaser voor het album vormen een schitterend, rustig op piano gebouwd tweeluik net over het midden van het album, dat toch al als een oase van rust in de hectische popwereld aanvoelt. Het tempo gaat weer omhoog in de slottrack Rama VI, dat in één adem met Night-Heron genoemd mag worden. Ze ademen dezelfde sfeer, heel erg pop met een onontkoombaar goede melodie. ‘Dat is mijn ode aan die scene uit Lost In Translation waarin een halfdronken Bill Murray More Than This van Roxy Music zingt. Die karaoke past voor mijn beleving ook weer goed bij Bangkok waar ik heb gewoond.’

Kim Janssen - Bottle Rockets
Topnamen per mail opgetrommeld
De plaat klinkt als een klok. Chris Coady (Beach House, Future Islands) is verantwoordelijk voor de meesterlijke eindmix. Voeg daar nog eens Greg Calbi bij die Cousins heeft gemasterd. Hoe komt hij eigenlijk aan zulke toppers? Het onwaarschijnlijk antwoord luidt: ‘Gewoon mailen. Chris kende ik al uit de tijd dat ik nog in The Black Atlantic speelde. Toen heeft hij al eens een nummer gemixt, maar nu dus het hele album.’ Daarvoor is hij naar L.A. gegaan met de liedjes die hij de afgelopen jaren in verschillende studio’s in Nederland had opgenomen. Er volgt nog een onverwachte openbaríng: ‘Greg Calbi kende ik vooral van zijn werk met Bon Iver, The National en The War On Drugs, blijkt die ook Blood On The Tracks van Dylan, Graceland van Paul Simon en Born To Run van Bruce Springsteen te hebben gedaan in het verleden. Heel tof!’ Laat dat een hint zijn van hoe goed dit album is. Dan ben je echt geen koekenbakker. Violiste Marla Hansen uit de entourage van Sufjan Stevens is zoals wel vaker ook weer present. Ook per mail opgetrommeld.
Zulke platen moeten groots worden gelanceerd met speciale optredens. Dat gebeurt dan ook. Een beperkt aantal shows, maar wel met de grote bezetting van twaalf man (waarvan de helft strijkers en blazers) zoals op Eurosonic Noorderslag in januari. Alsof het een groot internationaal advocatenkantoor betreft, doet Kim Janssen op zijn eerste ronde ter promotie wereldsteden als Londen, Parijs en Berlijn aan. Amsterdam moet nog even geduld hebben, maar zit wel in de pipeline voor later dit jaar.
Het album Cousins komt uit op 31 maart bij Snowstar Records dat wereldwijd diverse partners heeft gevonden. Op zondag 15 oktober staat Kim Janssen in Paradiso Noord.
Tekst door: Robbert Tilli