Jim White intrigeert met muzikale lapjesdeken

White’s doorgaans niet zo voor de hand liggende muziek laat zich lastig categoriseren. De indeling bij alt.country werpt soms vragen op. Bij sommige artiesten vraag je je af waar het alternatieve aspect hem dan precies in schuilt, bij anderen zoals bij White denk je dan weer, waar die country dan blijft. Die is er zeker hoor. Op de derde track van het nieuwe album, Playing Guitars, krijg je al country in z’n puurste vorm. Het is – oneerbiedig gezegd - een knettergek ‘onzinlied’ dat je nooit meer uit je hoofd krijgt. Iedereen speelt gitaar, de een snel, dan de ander traag, de een maakt er een show van, en zo bazelt hij maar door. Humor is een belangrijk onderdeel van White’s werk. Zes nummers verderop komt er nog zo’n bizarre countrysong Earnest T Bass At Last Finds The Woman Of His Dreams, een duet met Holly Golightly over een tv-personage uit de Andy Griffith Show uit zijn jeugd. Ook Reason To Cry zou je country kunnen noemen, zij het dat er veel gospel in zit. White opereert in elk denkbaar Americana-genre, en dat maakt hem juist zo interessant. Hij geeft er een bepaalde rare draai aan. Wat je dan krijgt, zou je met een beetje goede wil ‘Americana avant-garde’ kunnen noemen. Hij kiest nooit voor de gemakkelijkste weg, vandaar dat je ook een beetje moeite moet doen om hem te doorgronden.

White was destijds op zijn veertigste een late debutant. Veel van zijn leeftijdgenoten hadden er dan al een hele carrière opzitten. Hij had een lange weg afgelegd waarin hij weinig zelfvertrouwen had en des te meer psychologische problemen, toen hij in 1997 Wrong-Eyed Jesus mocht uitbrengen op David Byrne’s label Luaka Bop. Qua ‘creatieve gekte’ pasten hij en de voormalige Talking Heads-voorman natuurlijk goed bij elkaar. Dat platencontract is inmiddels allang verstreken. Tegenwoordig brengt White zijn albums uit door middel van crowdfunding. Hij heeft er de tijd voor genomen en nam pas op als er weer een beetje geld binnen was. Misschien dat het album daarom zo gevarieerd is, zowel qua genres als onderwerpskeuze. Je zou ook kunnen zeggen dat er weinig samenhang in zit, maar daarmee doe je de man echt geen recht. Hij spreekt zelf geamuseerd van een lapjesdeken, hetgeen in het artwork tot uiting komt. Een schoteltje met wafeltjes ligt op een ondergrond vol parafernalia, waaronder driehoeken en uiteraard een afbeelding van Jezus. Ook de verschillende gastmuzikanten dragen bij aan het idee van een lapjesdeken. Zo is multi-instrumentalist Rob McMaken, die op de vorige twee platen meedeed ook weer van de partij, samen met zijn bandgenoten uit Hog Eyed Man, Jason Cade en Tom Baker.

Alhoewel White in Amsterdam gewoon weer solo met ‘looping station’ komt optreden, past zijn nieuwe plaat in zijn recentere werk van bandplaten. In dat verband is het interessant dat hij nu met band zo’n oud sololiedje opnieuw heeft opgenomen. Long Long Day heeft vergeleken met de kale versie op Transnormal Skiperoo uit 2007 een complete facelift en een moodswing ondergaan. Het tekent ook ’s mans ontwikkeling. Tekstueel geeft hij er blijk van wat minder op zichzelf gericht te zijn en wat meer oog heeft voor zijn omgeving. Slottrack, de prachtige ballad Sweet Bird of Mystery is gericht aan een kind. Zijn kind? Hij wenst het een goede toekomst toe en een ‘fine summer breezes in your hair’ en een ‘blue suitcase full of smiles for those miles of open road’. Op het internet wordt er al op die woorden gezinspeeld, dat het zomaar een vader-dochter lied op een trouwerij zou kunnen zijn. Het is eigenlijk net zo’n emotionele voltreffer als Little Rock ’n Roller van Steve Earle, die zijn zoontje (Justin Townes) toezingt op Guitar Town (1986). Zulke liedjes komen altijd aan. Een heel knappe prestatie van White, die natuurlijk ook ‘short stories’ schrijft en daarom donders goed weet wat je met woorden kunt bereiken.

En waar blijft die hele Jezus dan, zal de oplettende lezer opmerken. Opgevoed in een bijzonder Christelijke omgeving (Pensacola, Florida), heeft White er alles aan gedaan om er los van te komen. Dat valt te merken in de teksten. In Prisoner’s Dilemma zingt hij: If I am a wicked child, then that’s what the good Lord made me,’ direct gevolgd door de woorden ‘I heard Jesus Christ was the best friend I never had.’ In het daarop volgende nummer, Reason to Cry, gaat het over de worsteling om los te komen van de ijzeren greep van religie. Iedereen heeft een goede reden om te huilen, hij ook, maar niet per se door eerst een zonde te hebben begaan. Dat inzicht zet hem weer stevig op zijn benen. Die moeten ook sterk zijn, voor wie zich de indringende documentaire over White, Searching for the Wrong-Eyed Jesus uit 2004, herinnert. Verveling zal er niet bij zijn op 4 december in de bovenzaal met zo’n intrigerende artiest.

Tekst door; Robbert Tilli

Koop hier kaarten voor het optreden van Jim White op 4 december.