Grauzone heeft duidelijk herkenbare roots, maar voelt toch eigentijds

Grauzone heeft een ideaal publiek voor zo’n soort band. De gemiddelde bezoeker is namelijk bovengemiddeld geïnteresseerd in genres als post-punk, new wave, gothic en alle deelgebieden daartussen. Verder valt op dat ze ook wel wat ouder zijn dan op andere festivals, maar dat neemt niet weg dat er dit jaar een plezierig bonte en internationale mix van mensen rondloopt in het Paard en de nabijgelegen paar zalen. 

Zo is er het Koorenhuis, een theaterzaal waar 160 mensen in passen waar Lee Ranaldo speelt. Eerder op de avond speelde Sonic Youth-drummer Steve Shelley met Ernie Brooks en Matt Mottel, nu staat de gitarist van die legendarische formatie hier in een intieme setting met zijn Songs & Stories soloproject. Ranaldo stond in voorgaande jaren ook al in Paradiso Noord en Bitterzoet en is zichtbaar niet bij de pakken neer gaan zitten toen Sonic Youth uiteenviel door de relationele breuk tussen Thurston Moore en Kim Gordon. Enerzijds hoor je herkenbare dissonanten in het gitaarspel van Ranaldo, anderzijds is zijn optreden zo semi-akoestisch dat je ook met een folkzanger van doen zou kunnen hebben. Via een combinatie van deels grappige, deels geëngageerde anekdotes tussen de songs door zorgt de gitarist voor een heel persoonlijke sfeer bij dit theater-optreden. 

Terug in het Paard worden we entertained door Blixa Bargeld, wiens optreden het midden houdt tussen stand-up en geluidsexperiment. In die ‘sounds’ klinkt bij vlagen wel degelijk Einstürzende Neubauten door en het optreden was ook aangekondigd als een ‘solo vocal performance’, maar het voelt toch ietwat karig aan.

Dat kan zeker niet gezegd worden van Steve Albini’s Shellac. De wereldberoemde producer (hoewel hij zelf dat woord niet gebruikt omdat hij van kale, eerlijke opname-methodes houdt en de term ‘recorder’ prefereert) die bands als de Pixies en Nirvana onder zijn hoede nam, maar ook met talloze kleine noisebands werkte speelt anderhalf uur met bassist Bob Weston en drummer Todd Trainer in de grote zaal van het Paard.

Bij Shellac weet je dat ze altijd ongeveer hetzelfde doen, maar ook dat het altijd tamelijk geniaal is. Gortdroge, messcherpe gitaar-noiserock met veel stop-start ritmes, bijtende Albini vocalen en heftige erupties. En het inmiddels er-gewoon-bijhorende ‘Got Any Questions’ intermezzo, waarbij het publiek vragen mag roepen in de richting van de band. Shellac is altijd no-nonsense, heeft nooit een slechte dag en de intense gitaarexercities worden moeiteloos afgewisseld met cynische grappen. Het acht minuten durende End of Radio vormt een intens live hoogtepunt. Waarna tijdens de laatste baspartijen van Weston Albini en Trainer hun snoeren, gitaareffecten en drumstel alvast opruimen. 

Voeg vervolgens een handvol nieuwe bands met passende stijlen toe (Van The Blinders via Rendez-Vous tot Snapped Ankles), boek een Duitse band die flink wavey elektronisch klinkt (Lebanon Hanover) en biedt een diverse mix van extra’s als de Graukunst van Genesis Breyer – P Orridge, een film over John Lydon (The Public Image is Rotten) en de nodige platenmarkten en dj’s en Grauzone blijkt wederom een heel eigenzinnig soort festival te zijn dat desalniettemin voor het eerst zelfs een paar dagen van tevoren al wist uit te verkopen.