Geen stereotyperende nachtegaal; Lisa O’Neill is een beklijvende verhalenverteller

Zoetgevooisd kun je Lisa O’Neill onmogelijk noemen. Het scherpe stemgeluid van de Ierse, die 1982 in Ballyhaise ter wereld kwam, is echter onmiskenbaar en beslist geen belemmerende factor voor een geslaagde loopbaan in de muziek van haar geboorteland. Sterker nog; een niet alledaags geluid droeg eerder bij aan de doorbraak van onderscheidende Ierse zangeressen zoals Sinead O’Connor en Dolores O’Riordan van The Cranberries.
In de folk, het genre dat in Ierland een lange traditie kent en wereldwijd wordt gewaardeerd, is O’Neill op haar plaats. Niet alleen dankzij haar zang en stemmige banjospel, maar ook omdat ze een eersteklas verhalenverteller is.
Muziek was vooral dankzij haar vader een vanzelfsprekendheid in huize O’Neill. Zoals talloze kinderen begon Lisa op jonge leeftijd met het bespelen van de fluit in een ‘marching band’. Haar eerste liedjes bedacht ze ook op die jonge leeftijd. Pas later neemt ze de gitaar ter hand. Als tiener begint ze een muziekopleiding om er vervolgens achter te komen dat dit niet haar gedroomde leerschool is. Ze haakt af en gaat werken, maar groeit ondertussen op eigen houtje als muzikante en bouwt aan haar repertoire.
Bescheiden groots zijn
In 2009 verschijnt eerste plaat ‘Has an album’. Het is een bescheiden en vooral lokaal succes. Toch blijft het niet onopgemerkt. De succesvolle David Gray neemt haar als bandlid en voorprogramma mee op een Amerikaanse tournee. Ook werkt Lisa zich, zowel op het podium als op platen, geregeld in de kijker als gast van succesvolle collega’s als Glen Hansard. Haar bijdrage aan het eerste album van het opmerkelijke trio Yorkston/Thorne/Khan was zelfs zó bepalend dat initiatiefnemer James Yorkston nadien verzuchtte dat de plaat net zo goed onder de naam Yorkston/Thorne/Khan/O’Neill had kunnen verschijnen.
Met de platen die volgen maakt Lisa naam voor zichzelf. Ze sleept nominaties voor prestigieuze muziekprijzen binnen en definieert haar geheel eigen stijl en repertoire. Een combinatie van zowel lokale muziektradities als opvallende invloeden van elders. Zo noemt Lisa zowel Johnny Cash en Patsy Cline als Bonnie Prince Billy en Nick Cave als inspiratoren. Het zegt veel over haar oeuvre dat vaak rauw en duister, maar tegelijkertijd prachtig melodieus en sfeervol is. ‘Heard a Long Gone Song’ werd in 2019 overladen met lof en door The Guardian verkozen tot folkalbum van het jaar, maar de meeste zielen won Lisa dankzij de immens populaire televisieserie Peaky Blinders.

Lisa O'Neill
Lisa O'Neill - All The Tired Horses in Peaky Blinders
Piek in aandacht
Peaky Blinders dankt zijn succes slechts voor een deel aan de briljante soundtrack die het werk is van vaak buiten de mainstream opererende artiesten. Maar de soundtrack bracht deze artiesten wél onder de aandacht van een enorm nieuw publiek. Giganten als eerdergenoemde Cave, The Arctic Monkeys, Black Sabbath of The White Stripes hadden zulke promotie natuurlijk niet echt meer nodig, maar artiesten als P.J. Harvey, Laura Marling, Idles of Anna Calvi profiteren er beslist van. En Lisa O’Neill dus. In het zesde seizoen duikt haar eigen, troostrijke compositie Blackbird op. Vooral haar beklemmende uitvoering van Bob Dylan’s All The Tired Horses echter laat een onuitwisbare indruk achter. Het nummer is sfeerbepalend voor de allerlaatste scene en beklijft daarmee als vanzelf.
Adembenemende creaties
Verdiend, want precies dat beklijvende gevoel weet O’Neill ook live vaak moeiteloos te bewerkstelligen. Ze neemt het publiek mee in haar muzikale wereld en maakt hen deelgenoot van niet altijd aangename, maar steevast intrigerende personages en gebeurtenissen die haar wereld kleuren. Dat doet ze ook uitmuntend op haar laatste, ijzersterke album ‘All Of This Is Chance’. Daarop wordt de sfeer, ongetwijfeld deels ingegeven door het Peaky Blinders succes, nog iets meer dan voorheen gekleurd door harmonium en strijkers. Mede daardoor grijpt Lisa je steviger dan ooit bij de strot en dwingt de plaat je ademloos te blijven luisteren naar wat nog komen gaat.

Lisa O'Neill
Lisa O'Neill - Old Note
Wie denkt dat de Sugar Mountain vlag louter wappert boven Amerikaanse muziek heeft het natuurlijk mis, want ook blues, soul en folk hebben van meet af aan het ‘seal of approval’ van dit platform gedragen. Lisa O’Neill’s concert op 5 november in Het Zonnehuis kan dat ook beslist met trots. Wie Lisa’s werk nog niet kent, maar eigenzinnige ‘Americana’ artiesten als Alela Diane, de Ierse droeftoeter Adrian Crowley of zelfs David Eugene Edwards in het hart sloot, doet er goed aan voor het eind van de maand nog wat huiswerk te maken.
Met dank aan Eddie Aarts
Topnummers van Lisa O'Neill