Durand Jones & The Indications maken ‘post-hiphop soul’

Kijk alleen al naar hun tourlijst. Daar komt geen einde aan. Het zijn 44 speeldagen, de meervoudige shows op een festival als SXSW nog niet eens meegerekend. Báááám! Nog eens 10.000 uur erbij denk je dan.’ Gitarist Blake Rhein merkt op dat het ook heel wat uurtjes samen in de tourbus is. ‘In augustus vorig jaar waren we ook ruim een maand aan een stuk op tournee. Dat was onze langste tour tot nu toe. We zaten de hele tijd op elkaars lip. Maar we kregen nooit ruzie, wel veel troep op onze kamers, haha.’

Dat zooitje leidt automatisch terug naar de tijd in het studentenhuis in Bloomington, waar ze studeerden aan de Jacobs School of Music op de universiteit van Indiana. ‘We huurden heel goedkoop met een mannetje of vier een huis met daaronder een flinke basement waar we konden repeteren en feestjes geven. Het geluid was er fantastisch.’ beschrijft Aaron de situatie. ‘Iedereen doet dat in Bloomington. Zo leer je ook echt spelen. Zonder PA. Spelen voor 200 man, waar er maar 50 passen. Als het je daar lukt, dan lukt het je overal in de hele wereld.’ Dit is duidelijk geen opschepperij, maar zelfbewustheid.

De band startte zonder zanger Durand Jones. Hij is er pas later bijgekomen. ‘Ja die gasten waren al bezig, lang voordat ik in beeld kwam. Ik was aanvankelijk nog bezig met een carrière in klassieke muziek,’ bevestigt het middelpunt van de band. ‘Ik deed mee aan allerlei klassieke concoursen in heel het land. Maar nog voordat ik mijn weg had gevonden in klassieke muziek, zat ik in de band.’ Roeping gevonden!

Het verhaal gaat dat Durand, die zelf saxofoon speelde, gevraagd werd om blazersarrangementen te schrijven voor een soul revue die vanuit Jacobs School of Music opereerde. Voordat hij het wist, was hij zelf een van de zangers, toen ze op een dag er eentje misten. Toen kwam zijn ‘geheime’ tweede talent boven. Hij bleek een geboren soulzanger te zijn met de haast spreekwoordelijke opvoeding op een ‘kerkmenu van gospels’, die we allemaal kennen uit de biografieën van de Grote Stemmen van de sweet soul music. ‘Ik had helemaal nooit die ambitie gehad om een soulzanger te worden,’ bekent Durand. Niet veel later zat Durand elke zondagavond te jammen in de kelder bij Aaron en Blake plus toetsenman Justin Hubler en bassist Kyle Houpt, de enige local in de band. De eerste indicaties van The Indications werden zichtbaar. Het inslijpen van de deep soul sound van de band kon gaan beginnen.

Aaron en Blake zijn soul gaan spelen toen ze de herkomst van allerlei hiphop samples aan het uitvlooien waren. ‘Wij bewandelden precies de omgekeerde weg dan de original rappers uit de jaren tachtig,’ legt Aaron uit. ‘Zij haalden hun samples uit oude soulplaten. Wij gaan via hiphop terug naar de oorsprong van die samples. We zijn als het ware de geschiedenis aan het reconstrueren. Uit het zaadje groeit de boom, die een vrucht oplevert die op de bodem valt en weer leidt tot de volgende boom.’

Er bestond een grote drang om te gaan opnemen. ‘Het eerste nummer dat we als proef opnamen was een cover van No Time For Dreaming van Charles Bradley,’ zegt Blake. Het staat overigens niet op hun debuutalbum. Op het moment dat ze de naam van die afgelopen jaar overleden soulheld noemen, lag die al op het puntje van je lip om Durand als zijn welkome opvolger te betitelen. ‘Ik had nog nooit van hem gehoord,’ bekent Durand. Waarschijnlijk was Bradley hier in Nederland bekender dan in de VS. Je ontkomt haast niet aan de vergelijking, ook vanwege dezelfde groovy aanpak die The Indications delen met The Menahan Street band. Je zou het gelijknamige debuutalbum van Durand Jones & The Indications ook op Daptone Records hebben verwacht, het huis dat ons zowel Bradley als zijn vrouwelijke evenknie Sharon Jones bracht. De plaat is echter uitgekomen op het nog veel kleinere lokale label Colemine Records – in 2016 al – en nu dus opnieuw in een mooie heruitgave op Dead Oceans. Aan de hoes zie je meteen al wat het is: een klassiek soulalbum. Kan niet anders. Dat is er ook zo goed aan.

‘We waren dus bezig met die oude soul, maar pas toen ik Charles Bradley voor het eerst hoorde, besefte ik dat je nu nog steeds een soulalbum kan maken. Echt nooit gedacht,’ vertelt Aaron enthousiast. ‘Just do it!’ herhaalt hij de Nike-slogan. Blake voegt eraan toe dat dat inzicht plots ook leidde tot het besef dat het vanuit een technisch standpunt haalbaar werd om de vintage sound van die oude soulplaten op te roepen in de studio. ‘Hij toonde aan dat het kon. Dan moesten wij dat toch op z’n minst ook proberen? Met de 4-track recorder namen we de basis, gitaar, bas en drums op. Met computer deden we de rest. We deden dus zowel analoog als digitaal. We hebben de kracht van beide manieren leren ervaren. Als we alleen maar puristen zouden zijn, dan zouden we geen plaat voor dit budget hebben kunnen maken.’ Het totale opnamebudget bedroeg $452,11. ‘Dat is inclusief het biergeld,’ verzekert Blake grijnzend. Het is natuurlijk wel zo, dat als hun spel niet zo goed was, de plaat nooit zo overtuigend zou zijn geweest. Voor Blake is Aarons drumtechniek voor een groot deel bepalend voor de sound en niet zozeer de opnametechniek. Het is de oude regel: een band met van huis uit een goed (drum)geluid komt er altijd goed uit.

Vergis je niet, het is niet alleen maar vintage wat deze band brengt. De moderne tijd klinkt heus wel door. Blake benadrukt dat het dieper gaat dan alleen maar retrosoul. Misschien komt het wel omdat ze begonnen zijn vanuit de hiphop en zo zijn teruggegaan in de tijd. ‘Het is post-hiphop soul,’ vat Aaron het samen. De grote rappers hebben de soulrevivalisten al ontdekt, Kanye West die Sharon Jones samplet en Jay Z The Menahan Street Band, dus wie weet wat het Durand Jones & The Indications gaat brengen?

Behalve die goed gelukte sound, blinkt de band uit in z’n zang en in de teksten. We zijn nu waar we wezen willen, namelijk bij Durand Jones zelf. Albumopener Make A Change lijkt dezelfde thematiek te hebben als What’s Going On het ‘era defining’ album van Marvin Gaye (1971). De woorden komen er zelfs letterlijk in voor, hetgeen de band zelf zich nooit gerealiseerd had totdat iedereen het begon te vragen. ‘Voor mij is die track de meest magische van het hele album,’ begint Durand aan zijn uitleg. ‘We konden toen we er eenmaal aan begonnen waren niet meer stoppen. We stopten pas om vier uur ’s nachts. Ik zong steeds You got to make a change. Ik had allerlei sociaal-politieke thema’s in mijn hoofd. Aaron begon mee te doen en het begon vorm te krijgen.’ Ze wijzen op de situatie in de VS waarin veel mensen maar met moeite hun hoofd boven water kunnen houden. De mensen werken wel zestig uur en redden het nog steeds niet. Het gaat er niet alleen om dat hun land moet veranderen, maar wij als luisteraars ook. We kunnen andere mensen empoweren. We moeten dus zelf in actie komen. Durand knikt van ja.

How long, baby how long?
Will this madness be here to stay.
How can we make a living.
On such a tiny pay.

You got to make a change

Tell me, tell me what's goin' on
When you see a lady in the streets
Single mother with three kids at home
And you know her job it ain't too sweet.

She got to make a change.
She got to make a change.
You got to make a change.
You got to, you gotta love yourself.

Samen met Smile het tweede nummer op de plaat is Make A Change het bewijs van de ijzeren showbizzwet dat de eerste twee nummers de luisteraars bij de kladden horen te grijpen. ‘En vanaf daar zeker alles downhill?’ grapt Aaron. Zeker niet. Durand gaat in op de tekst: ‘Als je mensen vraagt hoe het met ze gaat, zeggen ze standaard: “I’m fine.” Vaak is het tegendeel het geval, maar ze zeggen het toch om de schijn op te houden. Het gaat over allerlei verslavingen, niet zo zeer alleen drugs, maar ook relaties die niet goed voor je zijn, drank… En toch maar lachen aan de buitenkant en zeggen dat het goed gaat. Social media versterken dat ook nog eens.’

Ask me how I'm doin'.
I smile and say I'm fine.
There ain't no need to ask me brotha.
What I've been doin' to pass the time.

I lay awake at night still fallin' under your spell (Let her go).
What was a home is again my lonely prison cell (She don't know).

Try to get by just for a while.
To hide my pride paint on my smile.

We mogen ons gelukkig prijzen dat dit album – twee jaar te laat - nu alsnog onze kant op komt. Het had sowieso een uiterst trage aanloopfase. De plaat is letterlijk door Terry Cole, de eigenaar van Colemine Records, in dozen achterin zijn bestelbus over heel Amerika gedistribueerd. Hij trok als een salesman van deur tot deur. ‘We wilden eigenlijk alleen maar onze entree maken in de wereld van obscure soulplaten,’ verklaart Blake. ‘We waren elk allang weer bezig met onze eigen dingen, toen er ineens al die geweldige feedback op kwam. Een boekingsagent had ons gehoord in een van die platenzaken waar onze plaat te koop was. We voelden ons ineens als het ware verplicht om te gaan toeren. Er waren zoveel mensen die ons wilden zien. We wisten dat er ook zoveel muzikanten zijn die zo’n kans nooit krijgen. We zouden wel gek zijn geweest om de kans niet met beide handen aan te grijpen.’ Toerend kwamen ze onder de aandacht bij een management, vervolgens bij Dead Oceans, dat nu het album heeft heruitgegeven. Gestoken in dezelfde hoes is die plaat nu ook uit bij ons (voorheen volgens de band alleen verkrijgbaar bij Rush Hour in de Spuistraat in de import). Die re-release heeft weer geleid tot een Europese tour en die weer tot een show op 10 mei in de kleine zaal van Paradiso. Je zou wel gek zijn als je deze kans laat lopen. Zoveel van dit soort bands zijn er immers niet meer.

Tekst door: Robbert Tilli

Koop hier je kaarten voor Durand Jones & The Indications op 10 mei.

NB: De show vindt niet plaats in de concertserie Sugar Mountain, maar is wel een tip voor onze vaste volgers.