Bonnie Whitmore durft confronterende vragen te stellen

Bonnie Whitmore, de jongere zus van Eleanor van The Mastersons met dezelfde rode krullenbol, maakte al eerder ophef met haar even aangrijpende teksten als pakkende muziek. De titelsong van haar vorige album Fuck With Sad Girls (2016) deed al menige wenkbrauw in het conservatieve deel van de VS fronsen. Daar gooit ze nu met Last Will & Testament nog een schepje bovenop. Zelf beschouwt ze het als een vervolg op dat eerdere album.

Het nummer dat onvermijdelijk de meeste aandacht zal trekken is Asked For It dat de mentaliteit van het grote publiek bij verkrachtingszaken aan de orde brengt. Hoe vaak horen we inderdaad niet: ‘Ze heeft erom gevraagd.’ Alsof je uiterlijk, kleding en make-up een uitnodiging tot een misdaad zou inhouden.

Dit zwartmaken van het slachtoffer zit diep in de mens, helaas ook bij jury’s bij rechtszaken. Het refrein dat live aanzet tot publieksparticipatie schijnt tegen het einde van het lied steeds te verstommen. Dat zegt wel wat. Alsof tijdens het zingen van het lied dan toch ineens het kwartje valt in de zaal.

So go on and blame the victim.
Why should violence have consequence?
And each time you silence them, recreates the same event.

She’s the kind of girl you said asked for it.
Didn’t see it comin’.
But she asked for it.

Bonnie is een schrijfsters van topical songs. Haar onderwerpskeuze is niettemin tamelijk tijdloos, zoals we net zagen bij het eerste voorbeeld. Waar Brent Cobb op zijn recente album Keep 'Em on They Toes de anti-mondige-artiest-slogan Shut Up and Sing prachtig bekritiseert in een (gelijknamige) song, daar neemt zij deze kreet die voor het eerst werd geuit tegen The Chicks – voorheen The Dixie Chicks – juist voor 100% letterlijk ter harte. Zij neemt daardoor juist nóg minder een blad voor de mond. Daar is moed voor nodig.

In het titelnummer gaat het over het zoveelste slachtoffer van zelfmoord in artiestenkringen. Vul de namen zelf maar in. Het is een overdonderend begin van een groots album. We horen een aanzwellend koor, dan een fuzzbas – zei ís bassiste (o.a. by Hayes Carll en John Moreland) – dan een prachtige bariton gitaar als in een spaghettiwestern, vervolgens barst ze los als Nicole Atkins in haar meer uptempo songs. De vet aangezette strijkers verrijken het geluid nog meer. Wát een openingszet! Je bent meteen binnen.

Ze blinkt uit in ballads, zoals None Of My Business, die ze schreef naar aanleiding van de terroristische aanslagen in Parijs, volgende maand alweer vijf jaar geleden. En nog steeds actueel na twee recente aanslagen in en om dezelfde stad.

Day in and day out,
all we really do is scream and shout,
missing what it’s really all about.
Instead of melody,
let’s find the harmony, love forwardly.
Don’t let our fears defend us.

In Right/Wrong, geschreven met haar co-producer Scott Davis, een nummer dat een beetje tegen een ballad aanhangt is de centrale vraag ‘What’s the point of liberty in the land of the free, without you and me?’ Het is het soort muziek dat Alex Turner van Arctic Monkeys met Miles Kane maakt in hun duoproject Last Shadow Puppets. Héél dicht tegen Scott Walker aan dus.

Bonnie heeft een stem van puur klatergoud en een oor voor pakkende melodieën. Daarbij heeft ze oog voor wat er speelt in de samenleving. Dat wringt wat mij betreft nergens, maar ik ben geen Amerikaan. Zie trouwens ook eens haar goed bijgehouden Facebookpagina, waar ze ook boeken en films aanraadt.

Niet alles is ballad wat hier de klok slaat. Er zit ook een stampende countryrocker tussen, Fine getiteld en geschreven met Jaimee Harris. Inderdaad: heel fijn! En het past mooi in al die huishoudens waar ze net die dure (re-)release Wildflowers & All The Rest van Tom Petty hebben aangeschaft. Die twee kun je gerust achterelkaar zetten in een leuk playlistje.

Nog maar een ballad, en wát voor een: Time To Shoot dat ze bassend opent. Alweer zo’n groot nummer, waarbij de machtige drumroffels van Craig Bagby zorgen dat de aandacht bij de les wordt gehouden. En anders doet de bijbehorende video dat wel, die de trekker van ons geweten overhaalt.

We zien een mozaïek van videobeeldjes waarin zinloos wapengekletter te zien is. Waar dient het allemaal toe, mass shootings, door racisme ingegeven moorden? De Black Lives Matter-vlag wappert fier in de wind.

Het trage bluesy Love Worth Remembering is een gevoelig liefdesliedje. Ja, niet alles is maatschappijkritisch. George’s Lullaby is een jazzy eerbetoon aan haar recentelijk overleden muzikale mentor, bassist George Reiff, waarin ze zich ontpopt als een meer dan verdienstelijk croonster.

Al met al een wonderschoon album met muziek voor de oren en teksten voor het maatschappelijk debat. Hoe een artiest net jarenlange ervaring in een dienende rol voor anderen haar rechtmatige plek opeist in de spotlights.

Tekst door: Robbert Tilli