Waar de meeste artiesten na een geslaagd debuutalbum, hetzelfde kunstje op album nummer 2 een op een herhalen, daar laat Adia Victoria een in deze fase van haar carrière nog niet voor mogelijk gehouden artistieke reuzesprong voorwaarts zien op Silences. Dit is de muzikale variant op het niet voor verbetering vatbaar geachte wereldrecord verspringen van Bob Beamon uit Mexico, 1968. Met deze opvolger van Beyond the Bloodhounds uit 2016 zet ze haar al niet geringe prestaties uit het verleden volkomen in de schaduw. Silences, geproduceerd door Aaron Dessner van The National is de eerste plaat van dit jaar die echt grensoverschrijdend goed is. Hier gebeurt voortdurend iets, zowel muzikaal als tekstueel. Op een explosief mengsel van indie, punk en blues maakt ze gehakt van ‘duivelse opvattingen’ over gewenst gedrag en onze dubbele moraal ten opzichte van vrouwen. Wie dat een aantrekkelijk propositie vindt, moet snel in actie komen, want ze speelt op 24 maart in Cinetol, de kleinste van onze zalen.
Een indie/punk bluesopvatting
We herinneren ons Adia Victoria als een sensatie op London Calling in 2016. Bij haar terugkeer in 2017 in de bovenzaal was de ontvangst een stuk lauwer. Dit was de blues zoals die ooit bedoeld was, dreigende en avontuurlijk. Denk bij blues niet aan traditionele snarenfietsers die soleren tot de dood erop volgt. Nee, dit is de indie/punk bluesopvatting zoals we die beleven bij Nick Cave en PJ Harvey of haar opvolgster Nadine Shah. Dit is niet de standaard Americana die er hapklaar ingaat. Hier moet je echt een beetje je best voor doen om het te kunnen waarderen. Wie daar het geduld voor kan opbrengen, wordt rijkelijk beloond. Silences is minstens zo goed als Nadine Shah’s Holiday Destination uit 2017.
Muzikaal is het weerbarstig aan alle kanten. Tekstueel heeft ze ook een verhaal te vertellen. Herstel: verhalen. Dat wisten we al uit een interview dat Sugar Mountain in 2017 met haar had. Ze noemde toen een rijtje inspirerende artiesten op. Laten we haar hier maar even citeren: ‘Billie Holiday, Fiona Apple, Lauryn Hill, Courtney Love…, ach nog veel meer. Het zijn allemaal vrouwen die hun ding doen op hun eigen voorwaarden.’ Dat eigene, dat krachtige, is het eerste wat direct opvalt aan Silences.
Weerbarstig aan alle kanten
Neem die twee eerste tracks, die al waren vrijgegeven voordat het album aanstaande vrijdag (22 februari 2019) uitkomt. Harde drums als zweepslagen en scheurende saxen luisteren de huidige single Different Kind Of Love op. De video in zwartwit van regisseur Alex Bittan is briljant. Het is alsof Adia Victoria in het Franse equivalent van The Ed Sullivan Show optreedt, inclusief charmant interview met de Franstalige presentatrice, die gespeeld wordt Parisienne Madeleine Besson. Die vraagt aan Adia waar het nummer over gaat. ‘Over gebroken harten,’ antwoordt ze in perfect Frans. Vast veel meer. And the band plays on.
Different Kind Of Love
Woest bonkende pianoakkoorden, knetterende saxen
De eerste single is die andere standout track om een moeilijk meebewegend publiek mee te overtuigen. Dope Queen Blues heet dat apocalyptische nummer waar de toon gezet wordt met woest bonkende pianoakkoorden door producer Aaron Dessner. Knetterende saxen begeleiden het aangrijpende, steeds repeterende zinnetje ‘We are lost in vain’. Wow, dit is echt spannende muziek, vooral ook door die als een antieke staartklok tikkende percussie! De rillingen lopen over je rug als je je hier voor wenst open te stellen. Het handelt over haar zelfdestructieve ik in haar periode als vroege twintiger. ‘It’s a culmination of my ruination.’ Kun je je scherper uitdrukken dan zo? Zeker wel: ‘I’ve been dancing with the devil, trying to do my best, yet.’ Ze zoekt in alles wat ze doet de grenzen op.
Dope Queen Blues
Een ‘ander soort’ duivel
Het woordje devil komt nogal vaak voorbij gedurende deze opzienbarende set. Anders dan bij de bijna gestandaardiseerde zo niet geromantiseerde interpretatie van blues gaat het bij Adia Victoria niet om de duivel als tegenstelde van het goede of om de duivel aan wie op de crossroads zijn of haar ziel wordt verkocht. Bij haar gaat het om al die zaken die ze vanuit haar jeugd heeft te horen gekregen over wat goed gedrag inhoudt.
Afkomstig uit een gezin uit South Carolina dat gedrild is in de Seventh Day Adventist Church (‘Zevendedagsadventisten’), is ze het beu dat alles als evil wordt gezien en ‘uitdrijvenswaardig’. Vandaar ook die bewuste zelfdestructie op jongere leeftijd. Devil is a Lie heet een van de tracks, die ‘gezellig’ vaudeville-achtig begint, maar gaandeweg steeds heftiger wordt. Er is ook een track die Heathen heet, waar ze de dubbele moraal voor vrouwen in een strenggelovige omgeving aan de kaak stelt. Ze worden geacht in het openbaar zich netjes te gedragen, maar thuis zich over te geven aan de vuigste wensen van hun mannen. Haar standpunten komen geloofwaardig over. Door het te verpakken in deze schurende muziek kun je er als luisteraar ook niet meer om heen.
Veelbetekenend is ook de track Nice Folks, waar precies het omgekeerde mee bedoeld wordt. Onder die zuidelijke vriendelijkheid gaat een duistere wereld schuil. ‘Oh, darling, I am a heathen,’ zingt ze op gespeeld vriendelijke toon. ‘Old, evil-hearted me.’ Ook dit had ze niet scherper kunnen verwoorden.
Heathen - On The Road At SXSW
Fenomenale groei
De groei die ze heeft doorgemaakt na haar debuut in 2016 is absoluut fenomenaal te noemen. In plaats van een gemakzuchtig doorslagje van haar debuutplaat te maken, zoekt ze het avontuur op dat meestal pas na een paar albums binnen de mogelijkheden ligt. Er is een bepaalde ervaring en durf voor nodig om verder te gaan. Dat lef toont Adia Victoria op een bijzonder inspirerende wijze. In Cinetol op 24 maart kun je er met je neus bovenop staan.
Tekst door: Robbert Tilli
Foto door: Shervin Lainez
Koop hier je kaarten voor Adia Victoria op 24 maart in Cinetol.