Hoe Sugar Mountain Is Lloyd Cole?

Hoewel van meet af aan betrokken bij dit platform, word ik nog geregeld verrast door acts die op deze site het predicaat ‘onderdeel van Sugar Mountain’ meekrijgen. Of juist niet. Ook de wegen van de Paradiso-programmeurs zijn soms ondoorgrondelijk zullen we maar zeggen. En zo kan het gebeuren dat een gigant als John Prine in ‘onze’ agenda ontbreekt. Die heeft dat, getuige een inmiddels uitverkochte grote zaal, ook niet nodig zou je kunnen denken. Maar dat hadden de Teskey Brothers met twee volle bakken ook niet, en die hoorden er weer wél bij.

Persoonlijk beschouw ik het introducerende karakter van Sugar Mountain als grootste kracht. Maar vanuit die gedachte begrijp ik weer níet waarom we iemand als de fantastische Noorse singer-songwriter Moddi, weliswaar al even bezig maar voor velen nog altijd het ontdekken waard, hier niet even ‘pluggen’.

Enfin, verrassingen maken het leven leuk. Zo schoten mijn wenkbrauwen even omhoog toen ik eind vorig jaar in de Sugar Mountain agenda de naam van Lloyd Cole aantrof, waarna die gezichtsuitdrukking plaatsmaakte voor een brede glimlach. Tijdens mijn tienerjaren had ik in het lokale Elpee-filiaal het leukste bijbaantje dat ik me nog altijd kan voorstellen. Oudere collega’s tekenden voor een flink deel van mijn muzikale opvoeding en het fundament voor een levenslange obsessie werd gelegd.

Tot de onuitwisbaarste herinneringen horen een paar handenvol ‘krakers’. Platen in diverse genres, waarvan al snel zo ongeveer vaststond dat je ze verkocht wanneer je ze in een redelijk gevulde winkel afspeelde. Rattlesnakes van Lloyd Cole & The Commotions was er eind 1984 zo één. Ik nam ‘m zelf ook direct mee naar huis, waarna ie een groot deel van de tijd door mijn vriendinnetje werd meegekaapt. (We zijn inmiddels al decennialang getrouwd in gemeenschap van goederen. De plaat is dus allang weer ‘thuis’).

Cole heeft mijn aandacht sedertdien nooit verloren, want hoewel hij na zijn tweede album zo goed als van de Nederlandse radar verdween, bleef hij tot de dag van vandaag een creatief en productief artiest. Waarvan ik me toch een moment afvroeg ‘hoe Sugar Mountain’ hij nu eigenlijk was?

Het ‘mission statement’ op onze startpagina laat zich beslist ruim interpreteren. Maar hoewel acts uit alle windstreken vertegenwoordigd zijn, springt het gelukkig nauwelijks ijkbare begrip Americana eruit. ‘Ongeveer alle popmuziek is toch beïnvloed door Amerikaanse stijlen?’ hoor ik u denken. En dat snijdt natuurlijk hout. Maar gold dat ook voor dat frisse bandje van die filosofiestudent met literaire aspiraties uit Glasgow?

Ik moest al snel constateren van wel, want het bewijs was er. De vooral door moderne Amerikaanse literatuur beïnvloede Cole stak zijn fascinatie voor het cultuurgoed van over de Atlantische Oceaan immers nooit onder stoelen of banken. Het titelnummer van zijn debuutplaat Rattlesnakes spreekt boekdelen, Cole dropt in diverse nummers namen als Truman Capote, Arthur Lee, Norman Mailer en verwijst naar de eerste Oscar winnende film van Marlon Brando.

Later zou hij bovendien uitleggen wie destijds zijn allergrootste inspirator was: ‘Als ik nooit naar Subterranean Homesick Blues had geluisterd, had ik Perfect Skin nooit kunnen schrijven. Ik was compleet verslingerd aan Dylan toen ik dat nummer schreef en alle beeldspraak is bewust Dylanesque. Het enige verschil is dat Dylan zo’n liedje waarschijnlijk in een uurtje zou hebben gepend. Mij kostte het een week!’

Voor Forest Fire streefde de groep verrassend genoeg juist het soulgeluid van talloze Stax-producties na. ‘We waren ervan overtuigd dat de beste rock ‘n’ roll werd gemaakt door mensen die naar R&B luisterden, zoals de Stones.’ Dat het nummer nadat het album ook in de VS was uitgebracht absoluut niets teweeg bracht in de R&B-charts was een heuse domper voor de groep.

Voortbordurend op het acute succes koppelt de platenmaatschappij de groep in de jaren die volgen aan meer op de mainstream gerichte producers en probeert men Lloyd Cole & The Commotions aansluiting te laten vinden bij stadionvullende acts als U2 en Simple Minds. Dat lukt bijna, maar onverdeeld tevreden over de volgende twee albums is Cole bepaald niet. Na drie albums blijkt de rek er dan ook uit en pakt Cole zijn biezen om zich, zonder duidelijk omlijnd plan, te vestigen in New York.

Een ‘leap of faith’ met permanente gevolgen. De banden met zijn bandmakkers verwateren langzaam, maar bij het label is men ingenomen met de demo’s die Cole er maakt. Dat stelt hem in staat om met gerenommeerde musici als Fred Maher, Robert Quine en Matthew Sweet te werken aan een viertal onder eigen naam uitgebrachte albums.

Vooral de laatste in de reeks, Love Story uit 1995, is een favoriet van velen die Lloyd Cole bleven volgen, maar op de keper beschouwd doen deze platen niet onder voor die met The Commotions. Het karakter van de platen blijft overigens onmiskenbaar ‘Brits’, al speelt ’s mans nieuwe uitvalsbasis natuurlijk hoorbaar een rol en verloochent hij zijn oorspronkelijke invloeden geen moment.

Wie Lloyd in de jaren negentig uit het oog verloor, maar graag alsnog zelf wil oordelen, doet er goed aan de met wat zoekwerk tegen een prettige prijs vindbare box Lloyd Cole in New York op te snorren.

Love Story markeert overigens wel het einde van de periode waarin Lloyd Cole onder dak is bij grote platenmaatschappijen. Wanneer die hem rond 1996 de deur wijzen, heeft Cole zijn draai in de VS inmiddels echter definitief gevonden. Hij is getrouwd met een Amerikaanse en rond de eeuwwisseling verruilt het stel New York voor Massachusetts waar zij met hun zoons sindsdien wonen.

Lloyd vindt zichzelf opnieuw uit door de vele uitstekende songs uit zijn inmiddels omvangrijke catalogus veelvuldig solo of in kleine bezetting uit te voeren. Enkele registraties van zulke shows verschijnen op cd’s die hij toepasselijk The Folksinger doopt.

Tijdens een eenmalige reünietour ter ere van de 20e verjaardag van Rattlesnakes worden Cole en de Commotions ‘thuis’ in het Verenigd Koninkrijk als helden onthaald, maar daarna vervolgt hij zijn solocarrière. Muzikaal avontuur schuwt hij daarbij nog altijd niet. Zo verscheen in 2013 een plaat met elektronica-legende Hans-Joachim Roedelius.

Ook het afgelopen jaar verschenen, bijzonder goed ontvangen album Guesswork (waaraan ook Commotions-leden Neil Clark en Blair Cowan meewerkten) kent een elektronisch karakter, maar het zijn absoluut Cole’s sterke composities die de plaat zijn glans geven. Helemaal niet vreemd dus dat hij er ook na het verschijnen van deze plaat zonder uitgebreide entourage op uittrekt.

Wie Lloyd Cole, die zich tijdens zulke avonden bovendien ontpopt als rasverteller, eerder in zijn uppie de pareltjes uit zijn oeuvre zag brengen weet dat ons met de aangekondigde bijzondere ‘intieme show’ op 2 maart in Het Zonnehuis niets te veel beloofd wordt. En dat maakt ‘Folk Singer’ Lloyd Cole volgens mij hartstikke Sugar Mountain.

Tekst door: Eddie Aarts
Foto door: Paul Shoul

NB: Het concert op 2 maart in ‘t Zonnehuisis uitverkocht. Op onze Facebookpagina wordt regelmatig een ticket aangeboden via het betrouwbare TicketSwap-systeem.