Het favoriete indie-album aller tijden | Deel 7: Television – Marquee Moon (1977)
17 April, 2020
LONGREAD // BLOG – Er was eens een tijd dat je slechts twee netten had, doch slechts één Television. Wát een band was dat zeg! Geen Strokes zonder die allesbepalende voorganger, zeggen wij hier altijd maar. Voor ambassadeur Wilbert Stuifbergen is Marquee Moon, het debuutalbum van Tom Verlaine’s Television uit 1997 zijn absolute favoriete indie-album aller tijden. Deel 7 uit onze serie is een heuse classic.
Ken je klassiekers
Elk jaar doet Wilbert Stuifbergen met een team van Paradiso mee aan de fietsvariant van de Dam Tot Dam-tocht. En niet zomaar een fiets, neen, met een roestvrijstalen kolos van minstens anderhalve eeuw oud. Van hem dachten we dat hij ook wel met een indie-klassieker uit het stenen tijdperk op de proppen zou komen.
Als hoofdredacteur van The Daily Paradise en sales rep voor Lowlands en de website van Pinkpop volgt hij het indie-genre op de voet, vergis je niet, maar hij kent zijn klassiekers. Marquee Moon van Television, wow! Die plaat stamt nog uit de punk-/new wave-tijd. Het woord indie was nog niet gangbaar, de onafhankelijke mentaliteit zeker wel.
Wilbert Stuifbergen met zijn favoriete album in zijn knuisten.
Saved by the bell
Op de vraag of hij een beetje weet stand te houden in deze barre coronatijden, antwoord Wilbert dat het een bizarre situatie is. ‘Het werk glipt onder mijn handen vandaan,’ zegt hij zonder er omheen te willen draaien. Gelukkig heeft hij nog een baan als leraar in het voortgezet speciaal onderwijs.
Saved by the bell, want nog niet zo lang geleden heeft hij zijn voormalige werk als leraar weer opgevat. ‘Een geluk bij een ongeluk, zeg dat wel. Van huis uit ben ik onderwijzer. Dit jaar ben ik weer begonnen. Ik heb ooit ook kinder- en jeugdpsychologie gedaan.’
Alles op afstand zeker nu? Videoklasje? ‘Inderdaad,’ bevestigt hij. ‘Ik smeer het werk over de hele week uit. Het is een hoop bellen en nabellen met de leerlingen.’ Tussen de lessen door trakteert hij zichzelf op fietstochten op zijn stalen ros. En als liefhebber draait hij heel veel muziek.
See No Evil (Live 1977)
Krantlantis
Wilbert en ik kennen elkaar al sinds hij ooit Krantlantis oprichtte, de voorloper van Live XS bij de Alkmaarse zaal Atlantis. Hij weet nog dat ik ooit voor hem een stuk over de Australische band Supergroove heb geschreven. Ik moet heel diep nadenken om me dat nog te kunnen herinneren. Ik had liever gehad dat het Supergrass was geweest. Die hebben de tand des tijds ruimschoots doorstaan.
Niet echt punk. Wél waaaaanzinniiiig
Ah, we hebben het over muziek. Mooi, want daar was het ons om begonnen. Hoezo Television? Welke overwegingen gingen daar aan vooraf? ‘Ik was aan het grutten door mijn levenswerk,’ verwijst Wilbert naar zijn platenkast. ‘En daar stuitte ik op The Rise and Fall of Ziggy Stardust and the Spiders from Mars van David Bowie [1972], maar indie, mwah…, wel heel invloedrijk. L.A. Woman van The Doors [1971] dan…? Zelfde verhaal eigenlijk. Toen rolde ik mijn punkcollectie binnen, Ramones, Sex Pistols… En daar stond-ie dan: Marquee Moon van Television uit 1977, maar niet echt punk. Wél waaaaanzinniiiig!’
Venus (Live 1977)
Historie op een TDK SA 90
De plaat, hij houdt een heruitgave in zijn handen, is een relikwie voor hem. ‘Ik had hem vroeger nooit op vinyl of later op cd, maar wel op een cassettebandje. Op een TDK SA 90,’ vertelt hij op plechtige toon. TDK! Samen met BASF de marktleiders in de seventies op cassettegebied. TDK in de jaren tachtig nog de eerste shirtsponsor van Ajax. We hebben hier pure historie in handen, zoveel wordt nu wel duidelijk.
Het wonderlijkste van Wilberts verhaal moet nog komen. Hij was al de trotse bezitter van een bandje met Marquee Moon erop op elfjarige leeftijd al. Ik herhaal: elf jaar! Kom op zeg, dat kan toch niet hoor ik de indie-jeugd zeggen. Mensen zo ging dat toen. Er bestond destijds een bloeiende handel in cassettebandjes vooral onder jonge kinderen met grotere broers en zussen die ook weer vrienden en vriendinnen hadden. Iedereen tapete zich een slag in de rondte.
‘Met lp’s, zeker in Castricum waar ik woonde, gold “op = op”. Dan maar op cassette. De grote broer van een vriendje maakte even een kopietje voor me.’ Dat bandje werd jarenlang overal mee naartoe gesleept. ‘Totdat het zoek raakte na dertig verhuizingen in mijn studententijd,’ verklaart Wilbert lachend. ‘Maar ik heb ‘m inmiddels op vinyl.’
Marquee Moon | Live @ the Bowery Ballroom, NYC (30-12-17)
Diezelfde soort gitaarlicks die terugkeren in latere bands
Wilbert hoort zoveel in Television dat later terugkeert bij andere bands, allereerst natuurlijk bij hun latere plaatsgenoten The Strokes. Ook zo New Yorks als de neten. Wat te denken trouwens van Crazy Rhythms van The Feelies uit 1980? ‘Maar ik hoor de invloed ook terug in Nederlandse bands,’ zegt hij. Welke dan, Fatal Flowers met Robin Berlijn in de rol van gitaarreuzen Tom Verlaine en Richard Lloyd, die de fameuze gitaarduels tussen die twee in zijn eentje uitvocht? ‘Nou ook bij diverse Excelsiorbands…’ Johan soms, nu de broodheer van Berlijn? ‘Die ook, maar ik dacht meer aan Scram C Baby. Ik hoor diezelfde soort gitaarlicks.’ Bij The Serenes wellicht ook…? ‘O ja bij hen zeker ook.’
Kant A van de lp helemaal versleten
Hij mijmert weer even terug naar dat oude cassettebandje als de herinnering aan een goal van Jesper Olsen in TDK-shirt uit den ouden doos. ‘Ik draaide het altijd op zo’n oude radiocassetterecorder. Ken je die nog? Daar heb ik menig bandje in versleten.’
Hij verplaatst zich even in zijn oude ik. ‘Het begon met See No Evil. Toen kwam Venus, daarna Friction en toen dat bijna tien minuten lange titelnummer. Fenomenaal! Dat was kant A van de lp. Die heb ik helemaal versleten. Ik spoelde steeds terug naar het begin.’ Welk album op de ander kant van het cassettebandje stond? God mag het weten. Wilbert zou het niet weten in elk geval. ‘Kun je nagaan hoe belangrijk die plaat van Television voor me was!’
De stalen ros van Wilbert in Bergen aan Zee.
Ook in de traditie van Velvet Underground
Wilbert vindt Television ook goed passen in de traditie van Velvet Underground. ‘Ook New York, ook twee kapiteins op één schip. Lou Reed en John Cale waren wat Tom Verlaine en Richard Lloyd voor elkaar betekenden, zo’n strijd tussen twee giganten.’ Ja, je kunt heerlijk over die bands filosoferen.
Ik vraag aan Wilbert of hij ook nog gedoken is in die tweede plaat van Television, die rode? Adventure kwam een jaartje na Marquee Moon. Hij verontschuldigt zich en zegt van niet. Weet hij wel, dat hij dan het prachtige lied Days misloopt? Het is maar even een tip van het huis. Hij haalt zijn schouders erover op. Hij wijst veelbetekenend naar de stapel lp’s die zijn afgevallen toen hem gevraagd werd naar zijn favoriete indie-album aller tijden. ‘Hij somt ze even op: ‘Blur van Blur, Urban Hymns van The Verve, (What’s The Story?) Morning Glory, de tweede van Oasis, Up All Night van Razorlight, Is This It van The Strokes…’
Hij komt tijd tekort om alles weer te gaan draaien en keuren lijkt hij te willen zeggen. Maar voor het levensbepalende Marquee Moon van Television maakt hij graag extra tijd vrij voor nog een draaibeurt. Maar nu even niet. In de tuin staat zijn oldtimer klaar voor een fietstocht door de Noord-Hollandse duinen.
Tekst door: Robbert Tilli